227 Gnieźnieńskie arcybiskupstwo.—Gnoma. z członków kapituły metropolitalnej. W trzecim vol. dekretów pod r. 1487 (f. 80) zapisano na sessji kapitulnej 28 Lipca, iż na synod naznaczony na d. 17 Sierpnia do Łęczycy deputowani są: Jan Golubski i Jakób Boxyca, drowie kanonicy gnieźnieńscy. W tejże księdze (f. 117) pod r. 1489 na kapitule „feria 5 ante festum Gereonis," deputowani są na synod prowincjonalny, zwołany przez arcyb. Andrzeja na dzień ś. Kaliksta: Andrzej dziekan i Jakób Boxyca, dr kanonik gnieźn. O siódmym, nieznanym synodzie prowinc. łęczyckim, zwołanym przez arcyb. Andrzeja Boryszewskiego r. 1505, dwie są wzmianki w dekretach kapituły (Lib. XII f. 4 0 7): 4 Listop. t. r. kapituła gnieźn. wysyła dwóch deputowanych na synod łęczycki: Jana Łukoskiego archidjakona i Klemensa de Piotrków dra kanonika. Którego dnia odbył się ten synod,—nie wiadomo, jest tylko wzmianka, iż w środę przed Boźem Narodź, deputaci przybyli z synodu i zdali kapitule relację o dekretach; relacji tej przytomni także byli nuncjusze opactw trzeraeszeńskiego i lendzkiego (lib. III f. 408). 0 drugim nieznanym synodzie tegoż arcybiskupa w aktach kapit. czytamy, iż był zwołany r. 1509 do miasta Kola na 25 Lipca; na synod ten 1 7 Czerwca deputowani byli z kapituły: Jan Eukoski archidjakon i Wincenty Łagiewnicki kanonik, officjał arcybiskupi (vol. 17 f. 17). Gdy potem na następnej sessji 24 Czerwca archidjakon Łukoski oznajmił, iż dla ważnych przyczyn nie może się udać na synod, kapituła delegowała Jana Grotha, dra kanonika (vol. IV f. 18). O dziesiątym, nieznanym prowincjonalnym synodzie, za arcyb. Łaskiego zwołanym do Łęczycy na d. ś. Augustyna r. 1514, czytamy (ibid. vol. IV f. 114—117), iż dnia 10 Lipca 1514 r. kapituła gnieźn. deputowała ze swego grona kanoników: Piotra Łukoskiego i Bartłomieja Kosińskiego; gdy zaś w miesiąc po tej sessji kapitulnej, 10 Września 1514 r., umarł deputowany Piotr Łukoski, brat jego Jan, archidjakon gnieźnieński, zastępca nieobecnego wtedy arcybiskupa, za zgodą kapituły wyznaczył kanonika Łagiewnickiego, jako deputowanego na synod łęczycki. Łaski byl w Rzymie od 13 Czerwca 1513 do 16 Marca 1517, i w jego nieobecności odbył się ów synod. 0 tych dziesięciu przytoczonych prowincjonalnych synodach bliższych szczegółów, a zwłaszcza dekretów synodalnych nie odnaleźliśmy, natomiast udało nam się odszukać synodu prowincjonalnego Jana ze Sprowy z r. 1459 cztery nieznane dekrety (są one zamieszczone w księdze Liber pri-yilegiorum capit. gnes. I f. 55) i akta nieznanego synodu Jana Łaskiego z r. 1527, które w całości przechowały się w księdze, wcale nie należącej do synodów, a będącej niegdyś własnością arcybiskupa Karnkowskiego 1 dziś znajdującej się w archiwum kapituły metrop. gnieźn. Trzeci nn-koniec manuskrypt synodu prowincjonalnego łęczyckiego z r. 1534, nie-drukowany, znajduje się razem oprawny w bibljotece kapituły z synodem arcyb. Mikołaja Trąby z r. 14 20, pisanym na pargaminie. W ten szacowny, bo oryginalny manuskrypt, wklejony jest także oryginalny Ust arcyb. Mikołaja do kapituły gnieźn., datowany w Łowiczu 25 Lipca 1422 r., wzywający tęź kapitułę, aby na synod prowincjonalny łęczycki, zwołany na dzień ś. Bartłomieja 1422 r., przysłała deputowanych swoich. List ten potwierdza wyżej przytoczoną wzmiankę o rzeczonym synodzie i pod wielu względami interesujący, szkoda tylko, iż tak mocno zniszczony, że ledwo da się odczytać. Co się tyczy djecezalnych synodów gnieźn., najdawniejszą o nich wzmiankę mamy w aktach dekretów kapit. pod r.
