224 Gniezno. —Gnieźnieńskie arcybiskupstwo. miał stałego uposażenia, ale dochody szły na niego z codziennych dystrybucji, tak, jakby był obecny, i te wyłącznie były przeznaczane na pomniejsze reperacje katedry i na drobne wydatki kapitulne. Oprócz tak licznego senatu arcybiskupiego, do którego niekiedy należało jednocześnie po kilku biskupów (jak np. r. 17 92, w którym, oprócz suffragana gnieźn. Stefana Łubieńskiego, pięciu innych jeszcze biskupów było prałatami i kanonikami kapituły gnieźn., a mianowicie: Przedwojewski, bp bolineński; Rydzyński, bp nilopolitański; Narzymski, bp ewarjeński; Ma-thy, bp tanasieński; Szajowski, bp laradeński), na mocy specjalnych przywilejów zasiadało jeszcze w katedrze gnieźn. kanonickie stalle 8 prałatów świeckich i zakonnych: opat klasztoru kanoników regularnych w Trzemesznie, z mocy przywileju arcybpa Bodzanty z d. 26 Grud. 1886 (Decreta Capituli ad a. 1654 f. 186), opat klasztoru benedyktynów w Mogilnie od r. 1459 (Decreta Capituli ad a. 14 59 f. 128 y. II), archidjakon kollegiaty w Kamieniu od r. 1512 (ob. akt erekcyjny ar-chidjakonatu kamieńskiego p. Jana Łaskiego, Liber install. f. 135), opat klasztoru cystersów w Lędzie, proboszcz kollegjaty ś. Jerzego, proboszcz szpitalnego kościoła ś. Jana w Gnieźnie, proboszcz kaplicy metro-polit. fundacji arcybpa Macieja Łubieńskiego, z mocy erekcji tejże kaplicy, z d. 12 Lipca 1648 r. (Decreta Capit. ad a. 1 653-f. 150) i proboszcz kaplicy metrop. fundacji Kołudzkiego, z mocy erekcji tejże kaplicy z d. 12 Lipca 164 8 r. (ob. Decreta Capit. ad a. 16 54 f. 179 i 1659 f. 309). Dodajmy do tego po kilku nieraz koadjutorów (jak np. w r. 1 7 92 było ich pięciu: Wojciech Wyssogota Zakrzewski, kustosz poznański, koadjutor Ksawerego Rydzyńskiego, kustosza metropolitalnego; Władysław Goziemierski, kanonik warmiński, koadjutor kanonika Se-bastjana Mielęckiego; Kazimierz Łubieński, koadjutor Baltazara Pstro-końskiego; Marcin Szmidt, koadjutor Ludwika Mathy; Kazimierz Lipski, opat lubieński, koadjutor Kacpra Szajowskiego), a łatwo pojąć możemy, jaka świetność otaczała księcia arcybpa gnieźn. Honorowych kanoników nie było nigdy w katedrze gnieźn. Co się tyczy ubioru kanoników metropolitalnych, aż do r. 1689 wiemy tylko, że na wzór kanoników innych katedr używali krótkich płaszczyków z kapturami, obszytych na wierzchu futrem popielic, a później gronostajami, zwanych almucittm (dalmutium; ob. Almucja). R. 1689 prymas kardynał Radziejowski, listem pasterskim z d. 2 7 Maja dat. z Łowicza, pozwolił kanonikom me-tropolit. używać rokiety kanonickiej (Libri Decret. ad a. 1689 i. 282), ar. 1694 wyjednał u Stolicy Apost. prawo noszenia kap rzymskich fjo-letowych, takich, jakie noszą kanonicy bazyliki 4. Piotra w Rzymie. Bulla papiezka datowana jest 21 Kwiet. 1694 r. (XI Calend. Aprilis). Na koszta kancellaryjne w Rzymie za przywilej ten zapłaciła kapituła 6 79 skudów (Acta Capituli Metr. Gnes. respectu deferendorum distin-ctoriorum). R. 1735 arcybp Teodor Potocki, listem dat. z Torunia 18 Stycz., nadał prałatom i kanonikom metropolit. przywilej noszenia na złotym łańcuchu dystynktorjum krzyża złotego kanonickiego, na którym na stronie głównej miał być ś. Wojciech, a na stronie odwrotnej orzeł biały, a na jego piersiach pogoń litewska; pod datą zaś 19 Stycz. t. r. napisał prośbę do Stolicy Apost. o potwierdzenie tych oznak, a także o pozwolenie dla prałatów i kanoników używania infuły w katedrze, w stallach i przy celebrze (ob. Acta Capit. ad a. 17 35 v. XIX f. 159 —
