Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 198.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Glaber.—Glaire. 189 seu Hittoriarum sui temporis libri V, zawiera najprzód dzieje Francji owych czasów, mianowicie od 900 do 104 7 r., a następnie dzieje innych krajów; pomimo wielu błędów w geografji i chronologji i częstego niedostatku krytyki, stanowi ważne źródło dla historji pierwszych królów z dynastji Kapetów. Nietylko bowiem podaje ona wiele faktów, których próżno szukać gdzieindziej, ale ma i nader ciekawe wiadomości o stanie ówczesnej oświaty. Wydaną została ap. Pithoeum, Historiae Franc. scriptor. XI 1..; ap. Du Chesne, Scriptor. Francor. coaetan. t.. IV; ap. Bouąuet, Re-cueil des histor. des Gaules VIII 238, X 1..; ap. Pertz, Monum. Germ. Ser. VII 51.. (tylko wyjątki do r. 1044); ap. iligne, Patrol. lat. t. 142. Drugie dzieło G'a jest Vita s. Guilelmi 1 abbatis 1. Benigni Dicionensis, ap. Roumere (Rocerius), Hist. de 1'abbaye de Rheome, Paris 1587; ap. Bolland., Acta SS. 1 Jan. I 5 7; ap. Mabillon, Acta SS. o. s. B. saec. VI 1 p. 322; ap. Mignę 1. c.; ap. Pert: op. c. t. IV p. 655. Ob. Histoire litt^raire de France t. VII; De la Curne de St. Palaye, Memoire concernant la yie et los ouvrages de Glaber, w Recueil de l'academie des inscriptione t. VIII; przedmowę w Bouquet'a Recueil t. X; Henr. Schiitz, Comment. crit. de script. historie, p. 19 8; Waitz'a przedmowę ap. Pertz, Mon. t. VII p. 50. (Wetzer). S. S. Glaire Jan Baptysta, ks., teolog i orjentalista francuzki, urodził się w Bordeaux 1 Kwietnia 1 798, słuchał nauk w tamecznem seminarjum i tamże rozpoczął swoje studja teologiczne, które ukończył w seminarjum ś. Sulpicjusza w Paryżu, słuchając tamże jednocześnie i wykładów języków wschodnich. Święcenia duchowne otrzymał roku 182 2. Uczeń Sylwestra de Sacy i Eugenjusza Burnouf, poświęcił się on odtąd nauczaniu języków wschodnich. Od r. 182 2 do 1824 wykładał w pomienionóm seminarjum w Paryżu początki języka hebrajskiego; w r. 1825 zastępował w Sorbonie professora Chaunac de Lanzac, w r. 1831 zajął jego miejsce, i w dziesięć łat potóm został dziekanem zreorganizowanego podówczas fakultetu teologicznego. W tymże przeciągu czasu (1833) otrzymał trzy stopnie naukowe teologji, mianowany został kanonikiem, potem wikarjuszem generalnym honorowym w Bordeaux i w r. 1840 przeznaczonym do kapituły metropolitalnej Notre-Dame w Paryżu. R. 1845 otrzymał order Legji honorowej i mianowany został radcą uniwersytetu. Dzieła jego są następujące: Lexicon manuale hebraicum et chaldaicum, 1830;. wydany powtórnie 1843, z dopełnieniami i w tytule i w samem dziele. Principes de grammaire hehraiąue et chaldaique, 1882; 2-e wyd. 1837; 3-e 1843. Chrestomathie hebraique et chaldaigue, zawierająca wyciągi z Pisma ś., z tłumaczeniem łacińskićm i francuzkiem, objaśnieniami i uwagami moralnemi, 1834, s vol. Torat Mosche, le Pentateugue, 1836—1837, 2 yol.; tom 1, zawierający księgę rodzaju, ułożony został przy współudziale P. Franek. Introduction historique et critique aur Licrcs Saints, 1836 — 3 8, 4 v.; 2-e wyd. 1843; 3-e 1862 w 5 tt.; 4-e 1869 w 5 tt. Skrócenie powyższego dzieła: Abrege dl Introduction aux Livres saints, 1846; 2-e wydanie 1853; 3-e 1861; 4-e 1 865; 5-e 1870. Des limes saints cenges, ou la cerite historique et divine de CAnc. et du N. Test., 1845 2 yol.; nomelle edition Paris 1 8 74, 3 y. Manuel de Chebraisant, zawierający Elements de grammaire hebraigue, Chrestomathie i Lezójue, Paris 1850; Lipsk 1856; 3-e wyd. Paryż 1 868. Concprdances arabes du Coran (1857). Principes de grammaire arabe, 1861. Przełożył Pismo ś. na język francuzki z Wul-