Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 179.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

170 Gibert.—Gichtel. najzupełniej bezinteresownym. Co tydzień oddawał on ubogim resztę pieniędzy, jaka mu pozostawała po opędzeniu koniecznych potrzeb życia. Na liczne pytania w kwestjach prawnych, zewsząd nadsyłane, odpowiadał zawsze skwapliwie i niestrudzenie. Um. na apopleksję 2 Listop. 173 6 r. Napisał: Les deroirs du chretien ren/ermes dans le psaume 118, Paris 1705; Cas de pratique concernant les sacrements en generał et en particu-lier, ib. 170 9; Hoctrina canonum in Corpore juris inclusorum circa con-sentum parentum reąuicitum ad matrimonium filiorum minorum, Disguisitio historica, ib. 1709; Memoires concernant VEcriture sainte, la theologie scho-lastiijue et Cbist. de 1'Żglise, pour servir aux conferences des eccle'siastiques, Lusemb. 1710; Institutions ecclesiastiques et beneficiales, suwant les princi-pes du droit commun et les usages de France, Paris 1720, 2 wyd. pomnożone ib. 1736, 2 v. in-4 (jest to najlepsze dzieło G'a); Dissert. sur l'autorite du second ordre dans le synode diocesain, Rouen, 1 722; Usages de fEglise gallicane concernant les censures et irregularites, Paris 1 7 2 4; Consultations canoniques sur les sacraments, ib. 1721, 12 t.; Tradition ou Hist. de 1'Eglise sur le sacrament de mariage, ib. 1 7 25, 3 t.; Corpus juris canonici per regulas naturali ordine digestas, Genewa 1 736, 3 v. in-f. (dzieło wielce cenione). Zostawił nadto wiele prac w rękopiśmie. Cf. Goujet, Eloge de Gibert, Paris 1736.—2. Baltazar, krewny poprzedniego, ur. w Ais 17 St. 1662, uczył się w Paryżu i Soissons u orato-rjanów; powróciwszy do Paryża, uczył się teologji w Sorbonie, przyjął tonsurę i na niej poprzestał. W 2 2-m roku życia został nauczycielem filozofji w Beauvais; r. 1 688 wezwany do Paryża na professora retoryki w kollegjum Jlazariniego, 5 razy byt wybierany na rektora uniwersytetu. Ostatnie lata życia zakłóciły mu sprawy jansenistowskie. Uniwersytet bowiem zgodził się na apellację od potępienia pięciu zdań Jansenjusza. Gdy szlo o odwołanie tej zgody, G., jako syndyk fakultetu sztuk, wystąpił z oppozycją i ściągnął tem na siebie niełaskę dworu. Um. 28 Paźd. 1741 w Regaines, willi bpa z Anxerre (Caylusa), który przyjmował u siebie przyjaciół jansenistowskich. Dzieła Ga przeważnie tyczą się retoryki; wylicza je Biographie min. (t. 17 p. 319). Jedno z nich (franenzkie): Traktat o prawdziwej wymowie, czyli zbicie paradoksów o wymowie, z ja-kiemi wystąpił autor o Poznaniu samego siebie, wywarło długi i głośny swego czasu spór literacki. Autor skrytykowanego dzieła, benedyktyn Lamy, krążeniu gazów życiowych przypisywał wpływ na wymowę; zdanie to popierał Pourchot, professor filozofji. Na ostrą krytykę G'a, Lamy odpowiedział dziełkiem: Retoryka kollegjum zdradzona przez swego apologetę; Pourchet odpowiedział także ze swej strony pismem p. t. List jurysty, do którego wkrótce dodał drugie p. t. Olrona zdania pewnego filozofa pko krytyce pewnego retora. G. odparł te repliki Listami, wydanemi 1 705—1 707. Dzienniki przepełnione były tym procesem literackim. Nawet Brulart de Sillery, bp z Soissons, wmieszał się pomiędzy walczących i stanął po stronie G'a. jy. Gichtel Jan Jerzy, należy do słynniejszych mystyków i teozofów pomiędzy luteranami. Ur. w Ratyzbonie 16 38 r., uczył się prawa i był adwokatem przy cesarskim sądzie w Spirze. Unikając małżeństwa, jakił mu narzucanb, udał się 1 6 64 do Ratyzbony, gdzie także był adwokatem i poznał się z węgierskim baronem Weltzem, z którym zawiązał stówa-