Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 089.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

80 Genealogje. np. „Elkana syn Jerohama, syna Eliu, syna Thohu, syna Suf" CI Reg. l, l). Inne przykłady genealogji wstępnej ob. I Reg. 9, 1. I Par. 6, 18—32 (hebr.). I Esd. 7, 1. II Esd. 11, 4. Esth. 2, 5. Sophon. l, l. Judith. 8, l. Barach 1, l. Ten rodzaj genealogji byl pospolitszym u Greków (Fatritiue, De eyangel. 1. III p. 33). 2) xata <WV»eoiV, ge-nealogja zstępna, kiedy od przodków idzie się do potomków. Ten rodzaj byl pospolitszym u żydów, chociaż i u greków niekiedy się zdarza. Ta-kiemi są genealogje w Gen. 4, 18. 5, 1—31.10, i.. 11, 10—26. Ruth 4, 18—22. I Par. 1, 1 — 4, 24 — 27. 2, 10 — 18. 3, 10—14. 5, 30.. 6, 5. II Esd. 10, 10.. i in. (zestawienie ważniejszych gen. bibl. ap. Schmidt, Biblisch. Historicus s. 241..). Ze spisywania genealogij powstała historja, gdy suchą nomenklaturę imion poczęto łączyć z wypadkami, do tychże imion przywiązanemi. Ztąd w jeżyku hebrajskim tholdoth (generationes) znaczy nietylko genealogję (jak w Gen. 5, 1. 10, 1. 1 1, 27. 25, 12. 19), ale i dzieje (cf. łac. origines—początki, dzieje pierwotne), jak w Gen. 6, 9... 37, 2.. Przez takie dodawanie wypadków do genealogji ułatwiało się spamiętanie imion,—i przeciwnie, znaczenie, jakie się w każdem imieniu zawierało (ob. Imię), nie dopuszczało, żeby toż imię nadawano fałszywie osobie innej. Tak np. imiona: Adam (z ziemi wzięty), Ewa (życie, matka żyjących), same przez się nie pozwalały, żeby je łączono z historją Noego, lub innego patrjarchy, bo ich etymologiczne znaczenie do tej historji nie przypadało. Pierwotnie, przed potopem, genealogje przechowywały się tylko ustnie. Przechowywanie takie było dawniej łatwiejszóm, gdyż ludzie pamięci swej na wiele innych przedmiotów nie rozpraszali, a dłużej (po kilka wieków) żyjąc, w większej części znali osobiście pradziadów swoich; albo też żyli wśród takich osób, które znały tychże i dawniejszych pradziadów swoich; więc łatwo błąd młodszego pokolenia sprostować mogły. Np. Noe urodził się w 7.00 prawie lat po śmierci Adama, ale żył z Jaredem kilkadziesiąt lat; a Jared urodził się r. 955 od stw. świata, t. j. w 25 lat po śmierci Adama i żył długi czas z tymi, którzy dobrze znali Adama. Po potopie ludzie żyli krócej; to też wynalezione i znane już na 1000 lat przed Mojżeszem pismo (Ob. Hengatęnberg, Authent. d. Pent. t. I) przyszło pamięci w pomoc. Mojżesz, zdaje się, miał pod ręką dawne księgi genealogiczne (sefer tholdoth, liber generationis. Gen. 5, l) i z nich wielo genealogij wziął do Genezy. Najważniejszą pod względem naukowym jest genealogja w Gen. 10, l.„ przedstawiająca tablicę etnograficzną ludów, które wkrótce po potopie zaludniły ziemię w okolicach Eufratu i odnogi Perskiej i rozeszły się ztąd do Chanaan, Egiptu i innych ziem. Od czasów Jakóba patrjarchy przyłączył się nowy bodziec do pilnego utrzymywania rejestrów genealogicznych. Abraham bowiem otrzymał zapewnienie, że potomstwo jego odziedziczy ziemię chananejską i wyda światu Zbawiciela. Synowie więc Izraela, zwłaszcza po otrzymywaniu działów w ziemi chananejskiej, musieli tem pdniej utrzymywać rejestra genealogiczne, bo one były potrzebne do udowodnienia praw dziedzictwa; w pokoleniu Lewi one dawały prawo do różnych stopni hierarchicznych i dochodów; a w rodzinie Dawida, oprócz względów dziedzictwa, łączył się honor wydania kiedyś światu Zbawiciela (Isai. u, l. 55. 3. Jer. 23, 5. 33, 15. 17. 21. 30, 9. Psal. 88, 4. 36. 37. 131, 1.. U Reg. 7, 11—16)-