wartość fraticellów. Paulucjusz, zaprosiwszy fraticellów na publiczną rozmowę, zapytał ich, dla czego siebie tylko uważają za prawdziwych synów św. Franciszka, minorytów zaś za wyrodnych? Dla tego, odpowiedzieli, że wy prowadzicie życie wolne i przekraczacie regułę świętego; my zaś wpośród cierpień i prześladowań najściślej ją zachowujemy. Ale przecież, odpowiedział Paulucjusz, niczego św. Franciszek tak bardzo nie zalecał swoim braciom, jak posłuszeństwa Papieżowi: jakżeż możecie, nie słuchając Papieża i ustanowionych przez niego prałatów, chełpić się z zachowania reguły świętego, kiedy zaniedbując tego, co stanowi istotę, dbacie li tylko o rzeczy zewnętrzne? Fraticelli zamilkli, ich powaga znikła. Równocześnie przytrafiło się w Perugii następujące zdarzenie. Pewien znakomity obywatel ustąpił półowę mieszkania letniego po zamiastem kilku fraticellom, a sam mieszkał w drugiej półowie. Podczas wspomnianej publicznej rozmowy fraticellów ze św. Paulucjuszem, usłyszał przez ścianę swego pokoju kłótnię dwóch fraticellów, z których jeden zarzucał przeciwnikowi, że ubiega się oto, żeby był uznany i czczony za Papieża, ten zaś zarzucał pierwszemu, że go kanonicznie obranego Papieżem słuchać nie chce. To odkrycie, w połączeniu z rezultatem publicznej dysputy św. Paulucjusza z fraticellami, skłoniło dotychczasowego zwolennika tychże do dalszych badań, z czego pokazało się, że fraticelli mieli odrębną zupełnie hierarchję, złożoną z Papieża, kardynałów i biskupów, że więc stanowili osobną korporację, którą nazywali jedynie prawdziwym ubogim Kościołem. Tak więc lud dowiedział się o prawdzie i wypędził ich z miasta (Wadding, ad an. 1374 n. 20 sq.). Wtedy też i św. Brygida z natchnienia Bożego poleciła pewnemu minorycie, ażeby fraticellom, nie uznającym władzy papiezkiej i odmawiającym katolickim kapłanom władzy konsekrowania Ciała Chrystusowego, tak odpowiedział: Zwracacie tył głowy (zastosowanie do kaptura) do Boga i dla tego Go nie widzicie, zwróćcie ku Niemu twarz, a zobaczycie Go (Revel. S. Birgittae l. VII c. VI). Jeszcze w XV wieku musieli Papieże występować przeciw fraticellom. Marcin V 1418 r. wydał bullę do biskupów i inkwizytorów przeciw splamionym rozmaitemi herezjami „fratres de opinione seu fraticellos“, nakazując, aby przeciw nim i ich możnym obrońcom, w których pałacach schronienie znaleźli, surowo postępowali. Posłał 1421 r. wojska do Marchji, gdzie fraticelli w zamkach swych zwolenników się gnieździli i rozkazał 1428 r. główne ich siedlisko zamek Magnalata zburzyć. Równocześnie ustanowił 1426 r. przeciw nim dwóch inkwizytorów: Jakóba Picenus’a i św. Jana Kapistrana. Również i Eugenjusz IV występował 1432 r. przeciw tej sekcie i potwierdził Kapistrana w jego urzędzie. Za Mikołaja V otrzymał Kapistran 1447 r. nowe polecenie, ażeby „in plerisque mundi partibus“ rozszerzoną sektę „quae fraticellorum della opinione vocatur,“ roztropnie a gorliwie wykorzeniał, a katolicką wiarę zaszczepiał; i ten Papież przeciwko nim zbrojno wystąpić musiał. Z rozporządzenia wydanego przez Mikołaja V i Kapistrana widać, że fraticelli wówczas po zagranicami Włoch jeszcze byli bardzo licznymi; jednakowoż w początkach XVI wieku zniknęli (Raynald. i Wadding, ad an. cit). Do fraticellów można słusznie zaliczyć tak nazwanych spirituales, również z minorytów powstałych, którzy, jak np. Michał z Cezeny, Occam i inni, za Ludwika Bawarczyka, Jana XXII Papieża, w skutek jego decyzji o ubóstwie Chrystusa i Apo-
