lae 17; Admonitio ad omnes fratres, w 17 rozdziałach; Verba ad humilitatem, obedientiam, devotionem et patientiam inducentia; De virtutibus S. Virginis et sanctae cujusque animae; De vera et perfecta laetitia; Expositio in orationem Dominicam; Laus Domini Altissimi; Orationes seu precationes 12; Testamentum; Regulae pro fratribus, jedna złożona z 23, druga z 12 rozdziałów; Regula pro sanctimonialibus S. Clarae sive sororibus pauperibus, w 12 rozdziałach; Regula Tertiariorum sive Fratrum de poenitentia, w 20 rozdziałach; Collationes 20, których treścią, jest życie zakonne; Ordo recitandi officium Dominicae Passionis; Cantica, po włosku i łac., z których Canticum fratris solis najpiękniejsze; Apophthegmata 57; Familiaria colloquia 41; Prophetiae 16; Parabolae 2; Exempla 5; Benedictiones 7; Oracula 30; Sententiae 16; Sermones 7; Sex praecipuae rationes, quare Deus religionem Minorum suae concesserit Ecclesiae; Decem perfectiones veri religiosi et perfecti christiani. O poezjach ś. F’a (cantica) niektórzy utrzymują (ob. Iren. Affo, Dei cantici volgari di S. Francesco, Guastalla 1777), jakoby były ułożone przez niego po łacinie, nie po włosku. Na język niemiecki przełożył je Frydr. Schlosser (Lieder d. heil. Fr. v. Ass., Frankf. a. M. 1842) i Edw. Vogt (Der h. Fr. v. A. biograph. Versuch nebst dessen Liedern, Tübing. 1840); inne pisma ś. F ’a przełożył J. Haid (D. h. Fr. v. Ass. kleine Werke, München 1828—29, 2 v.). Przekłady francuzkie: Oeuvres de S. François d’Assise, suivies des oeuvres du bienbeureux Egidius d’Assise, de celles du bienh. Jacques de Todi, et de notices sur les premiers disciples de S. Fr. d’Ass., traduites par M. Berthaumier, Paris 1863; Opuscules complets, traduction nouvelle (Tournai 1865), przez tłumacza dzieł Anny Kat. Emmerich; Opuscules de S. Fr. d’As. d’après le P. Luc. Wadding, trad, par le P. Raymond des Tourrettes, Avignon 1859. Fioretti di san Francesco jest wyborem ludowych podań o ś. Fr.; Fioretti (kwiatki) te zebrane zapewne przez jakiegoś franciszkanina w. XIV, liczą się do klassycznych wzorów piśmiennictwa włoskiego. Na franc. przełożył je N. F. Ozanam (Les poëtes franc.) i ksiądz A. Riche (Fioretti ou Petits fieurs de S. Fr. d’Assise; Paris 1847; 3-eme éd. augmentée d’une étude et de notes interessantes sur le monuments franciscains d’Assise); w polskim przekładzie jest ztąd legenda o 3 zbójcach w Bibliot. warszaw. 1857 r., i rozdz. VI—XXV przekł. Władysł. Kulczyckiego w Przeglądzie poznań. 1858 r. Żywot ś. F’a pisali: 1) Anioł Tankred, Leon z Assyżu i Rufin Scifius; wszyscy trzej należeli do pierwszych 12 towarzyszów ś. F’a i wspólnie ułożyli Vita S. Fr., czyli Legenda trium sociorum (ap. Bolland. Acta SS. 4 Octobr. II 723.. cf. Wadding, Scriptor. s. 26; Légende de S. Fr. d’Ass. par ses 3 compagnons, manuscrit. du XIII siècle publié pour la première fois par l’abbé Symon de Latreiche, Paris 1862). 2) Ceparanus (ob.). 3) Tomasz de Celano, towarzysz ś. F’a, napisał: De vita et miraculis S. Francisci ll. 3, ap. Bolland. l. c. s. 683—723. 4) Najobszerniejszy żywot ułożył ś. Bonawentura; Vita s. Fr. w s. Bonav. Opp.; w Opp. S. Franc. Ass. ed. Wadding; ap. Surium, De prob. SS. Vit. 4 Octob.; ap. Bolland. l. c. s. 742—98; osobno: ed. Henr. Sedulius, Antverp. 1597. Z przekładów tego żywotu wymieniamy tylko niemiecki: Leben d. heil. Fr. v. Ass. aus d. lat. übers. von P. Chrysostomus (Regensb. 1874), i franc.: Vie de s. Fr. d’Ass. trad. par. un réligieux de l’ordre des Frêres Precheurs (Paris 1858). 5) Wadding (Annales t. I) podaje także wicie szczegółów o ś. Fr.; zebrał je ztąd Tiburtius Navar-
