Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 523.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
512
Francja.

dunum, Ebredunum ) nad rz. Durance w Delfinacie, która wraz z Arles wcieloną została wówczas do Ąix. Bp z Digne nosił tytuł barona de Laupieres. Djecezja liczy dziś 139,332 mieszk., 35 probostw, 314 sukkursalji, 41 wikarjatów. Semin. djecezjalne i małe prowadzą księża świeccy. Zgromadzeń zakonnych 3 męzkich, 9 żeńskich. D) Gap (Vapincensis), od miasta t. n. (Vapincum); biskupstwo z IV w., liczy dziś 118,898 mieszk., 26 prob., 219 sukkurs., 28 wikarjatów. Seminarjum djecezjalne i małe semin. w Embrun prowadzą księża świeccy. Ze zgromadzeń zakonnych, bracia szkolni mają 1 pensjonat w Gap; siostry ś. Józefa są w 7 miejscach, trynitarki w 2, siostry ś. Marty w 2; djecezja ta ma najmniej zgr. zakonnych. E) Ajaccio (Adjacensis) na Korsyce (ob.) i F) Nizza (Niciensis, dawniej także Nissien.), została biskupstwem w V w., po zniszczeniu dawnego miasta biskupiego, na północ od Nizzy położonego: Cemelia, albo Cemelium, lub Cemenelium. Zostawało to biskupstwo naprzód pod metropolją Embrun, później pod Aix, od 1814 pod Genuą, r. 1817 poddane zostało bezpośrednio Stolicy Apost., ok. r. 1860 pod Aix. Djecezja ta liczy 172,000 mieszk., 25 probostw, 118 sukkurs., 44 wikarjatów. Semin. djecezjalne i 1 semin. małe mają lazaryści. Zgromadzeń zakonnych 7 męzkich, 12 żeńskich. 13) Besançon (ob.), z suffr.: A) Verdun (ob.); B) Belley (Belicen.). Pierwotna stolica tego biskupstwa była w Noiodunum, t. j. Nyon w Waadtlandzie, około półowy VI w. przeniesiona do Belley (Belica, Bellicum, Bellicium). Liczy dziś djecezja 363,290 mieszk., 36 prob., 401 sukkurs., 117 wikarjatów. Semin. djecezjalne i 2 małe: w Belley i w Meximien, prowadzą kks. świeccy. C) Saint-Dié (ob.) i D) Nancy (ob). Biskupstwa Metz i Strassburg, należące dawniej do tej metropolji, przeszłe w skutek wojny 1871 pod panowanie pruskie, zostały 1874 bezpośrednio poddane Stolicy Apostolskiej. 14) Avignon (ob. Awinjon), z suffr.: Nismes (ob.), Valence (ob.), Viviers (ob.), Montpellier (ob.). 15) Cambray (ob.), z jednym suffraganem w Arras (Atrebaten.); stolica ta była połączona z Cambray po 1093 r., pozostawała pod metropolją w Rheims do 1559, odtąd pod metrop. Cambray do rewolucji; następnie pod metrop. paryzką do 1843, kiedy na nowo poddaną została wznowionej (1841) metropolji w Cambray. Synod odbył się tu 1025 r. Obecnie ma djecezja 761,158 mieszk., 52 prob., 683 sukkursalji, 85 wikarjatów. Semin. djecezjalne i 2 małe sem. prowadzą księża świeccy. Zgromadzeń zakonnych 8 męzkich i 29 żeńskich, z 202 domami. 16) Rennes (ob.), z suffr.: Quimper, Vannes, St-Brieuc. 17) Chambery (Camberrien.) w Sabaudji, nazwana od miasta Chambery (Cimberi, Camberium, Camberiacum, Charmarium, także Lemniovum), należącego do djecezji Grenoble. Biskupstwo erygowane tu 1779 i poddane metropolji lyońskiej. R. 1817 podniesione do metropolji z jednym suffr. w Aosta, które to biskupstwo, jako leżące w Piemoncie przeszło pod metropolję Turynu, gdy Sabaudja przyłączona została do Francji; Chambery zaś otrzymała 3 pozostałe, z 3 innemi biskupstwami (jak niżej). Obecnie djecezja Chambery liczy 164,424 mieszk., 48 prob., 153 sukkurs., 45 wikarjatów. Seminarjum djecezjalne i 3 małe zostają pod kierunkiem księży świeckich. Zgromadzeń zakonnych jest 4 męzkich i 6 żeńskich. Ma suffraganje: A) Tarantaise (Tarantasien., albo Tarentasien.), od okolicy tak nazwanej, której stolicą jest Moutiers en Tarantaise (Monasterium in Tarantasia, dawniej Forum Claudii, później Darantasia, Tarentasia, ciritas Centronum). Biskup tutejszy Sanctius był 517 r. na