dla wychowańców rodzin szlacheckich, obserwatorjum astronomiczne i muzeum fizyczne, założył fabrykę sukna i pracował wiele nad podniesieniem materjalnego także stanu swoich zakładów. Um. 1759. — 2. F. Józef, synowiec poprzedniego, ur. 1721 w Achleiten pod Kremsmünster, r. 1745 został benedyktynem, odznaczył się jako astronom, ścisłemi swemi obserwacjami ułatwił Laland’owi ułożenie tablic drogi Merkurjusza, sporządził sam podobne tablice dla drogi Uranusa, wydal znakomitą pracę o paralaxie słońca i wiele zajmował się badaniem plam na słońcu; um. 1791. Napisał: Reipublicae sacrae origines divinae, Steyr 1756; Decennium astronomicum (1765—75); Acta astronomica 1791.
Flabellum, od flare — powiewać, dmuchać. Flabella były to wielkie wachlarze z pawich piór, które, z ustanowienia ś. Klemensa, Papieża, mieli dwaj djakonowie, stojący po obu stronach ołtarza, ażeby niemi odpędzać muchy i inne owady, a zarazem odświeżać powietrze. Na wschodzie taki wachlarz po dziś dzień używany i zowie się spiridion; w Kościele łacińskim flabella tylko przy tronie papiezkim, sedia gestatoria (ob.), z prawej i lewej strony niesione, przydają okazałość orszakowi towarzyszącemu. Bywały na nich malowane wizerunki świętych i różne ozdoby, a oczy zaś owe, z natury na piórach się znajdujące, są godłem oczu wiernych, utkwionych w osobę Papieża, oraz symbolem jego czujności i ostrożności. Cf. Guillois, Wykład wiary, 2 wyd. t. IV p. 214. X. S. J.
Flacjusz (właściwie Flacich) Maciej, nazwany „błędnym rycerzem grzechu pierworodnego,“ a także „Achillesem luteranizmu“, dla tego, że uporem swoim fanatycznym chwiejącemu się luteranizmowi życie zapewnił; urodził się w Albonie, w weneckiej Illirji, 1520 r., i dla tego przybrał przydomek Illyricus. Początkowe nauki pobierał od ojca swego, którego gdy w 12 roku życia utracił, uczył się u Franciszka Ascerjusza z Medjolanu, a następnie u stawnego Jana Egnacjusza z Wenecji. Pragnąc wyżej się kształcić i Bogu na służbę się poświęcić, powziął myśl wstąpienia do zakonu franciszkanów i objawił ją Baldusowi Lupetinusowi, prowincjałowi zakonu, a swemu krewnemu. Ten, podzielający skrycie zasady Lutra, odradził Maciejowi wstąpienie do klasztoru, a doradzał, aby się udał do Niemiec, gdzie Luter czystą, jak mówił, Ewangelję wskrzeszał. F. poszedł za tą radą, opuścił ojczyznę 1539 r. i udał się do Niemiec. Przepędziwszy krótki czas w Bazylei u Gryneusza, który go bardzo uprzejmie przyjmował, udał się do Tybingi, gdzie od swego współziomka Garbitusa również przyjaznego doznał przyjęcia, następnie do Regensburga i Wittenbergi. Tu zaznajomił się z Melanchtonem, który, poznawszy w nim młodzieńca chciwego wiedzy, bardzo się czynnie nim zajął. Wkrótce i Luter zwrócił na niego uwagę, polubił go, a poznawszy, że Maciej jednych z nim jest przekonań i dążeń, miał dla niego wielki szacunek, jako dla męża, na którego po swej śmierci jedynie mógł liczyć. Maciej miał więc przed sobą korzystne widoki, zawsze jednakowoż pozostawał pod wpływem bojaźni i udręczenia sumienia, które nieraz doprowadzało go prawie do rozpaczy, a często wzbudzało w nim pokusę samobójstwa. Uznany zdatnym do nauczania wyzwolonych nauk, otrzymawszy stopień doktora filozofji, uzyskał, za pośrednictwem Lutra i Melanchtona, 1544 r. katedrę języka hebrajskiego, poczem 1545 r. pojął żonę. Na weselu jego i Luter się znajdował. Wkrótce dowiódł Flacjusz, że swą obszerną wiedzą, połączoną z niezmordowaną pracą, przewyższy wszystkich protestanckich teologów.
