Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 387.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
376
Filip Benicjusz. — Filip cesarz.

jako przełożony zakonu i kaznodzieja apostolski, wielką missję do Francji i Niemiec. Kazał z wielkim skutkiem w wyższych Niemczech, ztamtąd pociągnął do Saksonji i Westfalji, zaszedł do Fryzji, aż do Emden i dotknął nawet Polski i Węgier. Z największem poszanowaniem przyjął go wtedy Rudolf graf z Habsburga i wraz ze swoją małżonką pobożnie wziął sukienkę trzeciego zgromadzenia jego zakonu. Wróciwszy do ojczyzny, wnet pospieszył on na sobór powszechny do Ljonu, kazał z ogniem i pracował z gorliwością nad przystąpieniem do unji greków i utrzymaniem pokoju między chrześcjańskimi monarchami. Do pokoju zachęcał on szczególniej. Miasta włoskie uczciły go nazwą chrześcjańskiego pokojodawcy. W zimie r. 1280 musiał on, na usilne żądanie Papieża i cesarza Rudolfa, udać się powtórnie do Niemiec, by tam działać dla sprawy cesarza i porządku. Dom cesarski austrjacki zachował po wszystkie czasy czułą wdzięczność dla zakonu serwitów. Świątobliwy mąż um. 22 Sierpnia 1285. Papież Klemens X policzył go r. 1671 w poczet świętych, ale bulla kanonizacyjna wydaną została dopiero przez Benedykta XIII r. 1724. Cf. Bolland. Acta Sanctorum Aug. tom. V p. 657—719. (Holzwarth).S. St.

Filip Marek Juljusz, cesarz rzymski (244—248), zwany Arabem. Ur. około r. 204 w Bostra, w Arabji Skalistej, z ojca, jak utrzymują, herszta rozbójników, niepospolitą walecznością i zdolnością wzbił się do najwyższych w wojsku rzymskiém dostojeństw. Młody i rycerski Gordjan III, w wyprawie przeciw Partom, wyniósł go na godność prefekta praetorii, na miejsce zmarłego teścia i przewodnika swego Mizyteusza. Ale Filip, żądzą panowania zaślepiony, poduszczał pokryjomu wojsko przeciw dobroczyńcy swemu i, w końcu zamordowawszy, czy to własną ręką, czy przez drugich, Gordjana, sam przez żołnierzy dał się obwołać cesarzem r. 244. Zakończywszy zwycięzko, jak mówią jedni, ustąpieniem nieprzyjacielowi Mezopotamji, jak utrzymują drudzy, wojnę z Partami, skwapliwie wrócił do Rzymu, gdzie rządami łagodnemi, sprawiedliwością i hojnością starał się lud sobie pozyskać, i lubo zbrodnią przyszedł do najwyższej władzy, na tronie przecie dał dowody rzadkiej na one czasy cnoty. Pragnął i starał się miastu i cesarstwu pokój zapewnić: wydał wiele zbawiennych i pożytecznych rozporządzeń; dla zaopatrzenia w wodę odległej od wodociągów części miasta, nowy za Tybrem kanał wykopał; wydał prawo przeciw ohydnej i jawnie popełniającej się zbrodni pederastji, i podjął trudną, a, jak twierdzi Euzebjusz, nie zupełnie niepomyślną walkę przeciw panoszącej się w pogańskim Rzymie prostytucji. Jedyny to był, oprócz podobnego mu z wielu względów Aleksandra Sewera, w ciągu trzech wieków aż do Konstantyna W., cesarz rzymski, za którego Kościół Chrystusowy nietylko nie cierpiał prześladowania, ale i jawnej od władzy najwyższej opieki i przychylności doznawał, i lubo jeszcze prawnie nie uznany, otwarcie jednak mógł działać i nabożeństwa swoje sprawować i objawić zdumionemu światu pogańskiemu już gotową i potężną swą organizację, liczącą w samym Rzymie, jak o tém świadczy Korneljusz, Papież (256), w swym liście do Fabjusza antjocheńskiego, czterdziestu sześciu prezbiterów, z odpowiednią liczbą djakonów i niższych ministrów, a wiernych do 50,000. Wielu też współczesnych i późniejszych pisarzy twierdzi, że Filip sam, jeszcze przed wstąpieniem na tron, był chrześcjaninem. Euzebjusz (Chron, ad an. 246) zowie go pierwszym cesarzem chrześcjańskim,