Felicitatis, qui sub Antonino im peratore passi sunt, Philippi videlicet, Juvenalis et Felicis, et cranium S. Blasii etc. (Bolland. t. I ad 5 Jun. p. 520). R. 851 przeniesiono zwłoki św. Aleksandra z Rzymu do Wildeshausen, w księstwie Holstein — Oldenburg; współczesny autentyczny opis tego przeniesienia (Translatio S. Alexandri) dotąd się zachował (część ap. Bolland. ad. 10 Jul. p.; całe ap. Scheldt, Bibliotheca historica, Goeting 1758; ap. Pertz, Monum. Germ. hist. Ser. t. II p. 673). Autorami jego byli: Rudolf ( † 865), zakonnik z Fuldy, uczony i wierny kontynuator Roczników fuldeńskich, przełożony szkoły klasztornej, ojciec duchowny cesarza Ludwika II, i Meginhard, uczeń Rudolfa, również zakonnik fuldeński, który, po śmierci mistrza swego (865), dokończył rozpoczęte dzieło. Według tego opisu (zawierającego wiele historycznych szczegółów o Saksonji), przeniesienia zwłok św. Aleksandra dokonał sam hr. Waltpert (Waltbracht), synowiec walecznego księcia Witekinda, wychowany na dworze ces. Lotarjusza, który dla złagodzenia swych grzechów i w celu otrzymania relikwji dla współziomków „quatenus earum signis et virtutibus sui cives a paganico ritu et superstitions ad veram religionem converterentur,“ odbył pielgrzymkę do Rzymu, z listami rekomendacyjnemi od cesarza do Papieża i innych znakomitych osób. Papież sam mu ofiarował „congregata multitudine civitatis S. Dei Genitricis renquias et aliorum sanctorum quam plurium, nec non etiam sancti Alexandri martyris, beatae Felicitatis filii corpus integrum, praesente omni populo.“ Dumny z posiadania tak drogiego skarbu, Waltpert przybył do Niemiec i, w czasie podróży, a zwłaszcza w Wildeshausen, miał szczęście przekonać się o wielu cudownych uzdrowieniach, za przyczyną św. Aleksandra. Klasztor Ottobeuern w Szwabji szczyci się także posiadaniem ciała ś. Aleksandra, syna ś. Felicyty, lecz dowody, jakie na to przytacza, nie mogą się równać z aktami autentycznemi Rudolfa i Meginharda; zapewne jest to jaki inny ś. Aleksander. Cf. Feyerabend, Gesch. d. Kl. Ottobeuern. Małżonkowie modlą się do ś. F. o męzkie potomstwo. Na obrazach przedstawiąją ją z mieczem i w towarzystwie 7 synów. (Schrödl). J.
Feliks {Felix, pol. Szczęsny) Papież. I. św. (30 Maja), obrany w Grud. 269, † 30 Maja 274 r., wprawdzie nie gwałtowną śmiercią, ale wyczerpany cierpieniem za Kościół, i dla tego tak sobór efezki jak i ś. Cyryll nazywają go męczennikiem. Adresowany do jego poprzednika (Djonizego) list od synodu autjocheńskiego (269 r.), w sprawie Pawła, bpa Samosaty, on otrzymał i duchowieństwu aleksandryjskiemu posłał prawowierne wyznanie, względem błędów przez tenże synod potępionych (Mansi, Concil. I 1114; Constant, Ep. R. P. 298). Liber pontificalis przypisuje mu postanowienie, zamieniające w prawo dawny zwyczaj ofiarowywania Mszy ś. tylko na grobach męczenników. Cf. Jaffé, Regesta, s. 11, 926. — F. II. św. męczennik (29 Lipca), ok. r. 355, współcześnie z Liberjuszem (ob.). Krytyka historyczna względem tego Papieża jest w ogromnym kłopocie. To pewna, że wszystkie Martyrologia zachodnie nazywają go Papieżem i męczennikiem (ap. Bolland. Julii t. VII s. 5 6, ed. Paris 1868). Lecz inne świadectwa historyczne nie bardzo z tém podaniem się zgadzają. Dla tych właśnie świadectw kommisja, za Grzegorza XIII pracująca nad poprawą Martyrologjum rzymskiego, już miała imię jego usunąć z Martyrologjum, gdy przypadkiem, podczas najżywszych rozpraw, d. 28 Lipca (więc w wigilję do tego ś. Feliksa) 1582 r., znaleziono w ko-
