Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 274.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
263
Fanon. — Fardella.


Fanon, orale (Gavant., I 130), ubiór papiezki, nakształt peleryny, składa się z dwóch mucetów (ob.), krótszy na dłuższy włożonych i koło szyi zszytych. Używa się do tego materji jedwabno-złotej, w prostopadłe paski białe i złote, amarantowym złączone. Na części fanonu, okrywającej pierś, wyhaftowany jest krzyż promienisty, który całuje kardynał djakon, podając ten ubiór Papieżowi, w albę ubranemu. Fanon przypomina starożytny efod (ob.) arcykapłański o czterech kolorach, wyobrażających cztery żywioły, a miał dawniej służyć za pokrycie głowy, jakby kaptur. Fanonami też nazywają się dwa paski mitry biskupiej, z tyłu spadające. Ob. Noel, Instr. sur la liturg. t. I p. 328 i 336.

Faran (Pharan), puszcza w północno-wschodniej stronie Egiptu. Izraelici, wyszedłszy z Egiptu, od góry Sinai przez 3 dni musieli iść do Faran (Num. 10, 12. 33). Była więc ta puszcza, między puszczą Sinai a południową granicą ziemi Chanaan (cf. Gen. 21, 14. 21), i rozciągała się do koła góry tegoż nazwiska (Deut. 33, 2). Z powodu bliskości góry Sinai, Faran jest wspominaną obok Sinai (ibid. cf. Hab. 3, 3). Tu ukrywał się Dawid przez niejaki czas po śmierci Samuela (I Reg. 23, 2). Mylnie wielu poczytywało dolinę Feiran za jedno z F.: Feiran bowiem leży w północno-zachodniej stronie Sinai; Faran zaś dalej na wschód, bliżej granic Idumei. Starożytni jeografowie wspominają o mieście Phara, nad odnogą heroopolityczną morza Czerwonego. Cf. Mannert, Geographie, VI 1 s. 40. X. W. K.

Faraon (hebr. Pareoh, 70: Φαραώ, Vulg. Pharao), tytuł, którym Biblja mianuje wszystkich dawniejszych królów egipskich, rzadko przy nim dodając imiona własne: np. Nechao, Efree. Tytuł ten jest czysto egipskim: składa się z przedimka (P, Ph, Pha) i z wyrazu Ra (słońce). Pomniki egipskie, jeszcze z czasów przedabrahamowych, mają wyraz peraa, wielki dom, czém oznaczają króla i pałac królewski. Peraa więc odpowiadałoby tytułowi tureckiego dworu: wysoka porta, lub europejskiemu jego mość (królewska). Cf. Ebers, Aegypten u. d. Bücher. Mos. I 263; Chabas, Les Pasteurs en Egypte s. 17. 32. Z powodu, że F. jest tytułem, a nie imieniem wlasném, nie możemy wiedzieć, za których królów Abraham i później jego potomkowie przebywali w Egipcie i za którego wyszli z tegoż kraju. W następnych czasach spotykane w Biblji imiona własne faraonów: Sesaka (ob.), Suy, Nechaona i Efree (ob. tej Enc. IV 566—68), znajdują się i na pomnikach egipskich. Kwestja egzegetyczna: co należy rozumieć pod często powtarzanem wyrażeniem w Exod: „Bóg zatwardził serce faraona?“ rozwiązuje się tém, że tam jest mowa nie o zatwardzeniu czynném, lecz o dopuszczeniu. Często bowiem w Biblji dopuszczenie wyraża się w taki sam sposób, jak działanie czynne (ob. Reinke, Beitr. V 279—303). X. W. K.

Fardella Michał, franciszkanin, ur. 1650 r. w Trapani, w Sycylji, biegły w matematyce, fizyce i filozofji. Uczył filozofji w Modenie, astronomji i filozofji w Padwie. R. 1678 zapoznał się w Paryżu z Malebranche’m i Lamy’m. Zwolennik kartezjanizmu, szerzył go we Włoszech, egzagerując jego stronę idealistowską, ponieważ utrzymywał, podobnie jak Malebranche, że istnienia ciał dowieść można tylko za pomocą objawienia. Um. w Neapolu 1718 r. Napisał: Universae philosopluae systema, Venet. 1691; Universae usualis mathematicae theoria, ib. 1691; Logica, ib. 1696; Animae humanae natura ab Augustino detecta, ib. 1698. N.