Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 127.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
116

Palestyny i osiadły w Betleem. Widok miejsc świętych i przestawanie z osobami świętobliwemi wielce wpłynęło na ich postęp w doskonałości chrześcjańskiej. Św. Hieronim napisał dla nich kommentarz na listy św. Pawła do Filemona, do Galatów, do Efezów, do Tytusa i na księgę Ekklesiastes. Ponieważ obie znały język grecki i hebrajski, czytał z niemi Pismo św. i wykładał je podług tekstu oryginalnego. R. 389 św. Paula swoim kosztem zbudowała w Betleem 3 klasztory żeńskie i jeden męzki. Nad żeńskiemi sama była przełożoną. E. pod kierunkiem matki ściśle zachowywała regułę zakonną, zalecającą częste modlitwy, pokorę, milczenie, miłosierdzie dla ubogich, zupełne zaparcie siebie, i spełniała chętnie najlichsze posługi klasztorne. Po śmierci św. Pauli (404) została przełożoną klasztorów. Zarząd jej wychwala św. Hieronim w liście do św. Augustyna i Alipjusza. Ten św. doktor dedykował jej kommentarz na Ezechiela i Izajasza; przełożył także na język łaciński regułę św. Pachomiusza dla zakonnic betleemskich. R. 416 pelagjanie spalili klasztor betleemski i wielką krzywdę wyrządzili zakonnicom. E. i młoda jej siostrzenica Paula żaliły się na to przed Papieżem Innocentym I. Pap. nalegał listownie na Jana, bpa jerozolimskiego, aby energicznie wystąpił przeciw tym heretykom, dodając, że jeśli nie uczyni tego, odpowiadać będzie za dalsze ich nadużycia i gwałty. E. urn. ok. r. 419; pochowana obok matki. Ob. S. Hieron., Lib. de Virginit. et ep.22, 26, 27; oraz Stilting, ap. Bolland t. VII Sept. p. 631. J.

Eutyches (z gr. εὐτυχες — szczęśliwy, szczęście mający), św. (24 Sierp.), uczeń św. Pawła Ap. i św. Jana Ewangelisty; być może, że to ten sam młodzieniec z Troady, który w czasie mowy św. Pawła siedział na oknie i zasnąwszy, spadł z trzeciego piętra, zabił się, lecz przez Apostoła wskrzeszony został (Dz. Ap. 20, 9—13). Podług Martyr. Rom. E. opowiadał Ewangelję w różnych krajach, cierpiąc za to więzienia, biczowania, palenie; um. wszakże spokojnie.

Eutyches heretyk, archimandryta jednego z klasztorów kplskich, w którym od młodych lat przebywał, w liście swym do Pap. Leona W., pisanym r. 448 (ap. Mansi, Concil. V 105), mówi, że od 62 lat prowadził życie pustelnicze; z klasztoru zaś swego do owego czasu raz tylko wyszedł podczas procesji, którą mnisi kpolscy odprawili do pałacu cesarskiego, w obronie soboru efezkiego (Mansi VI 715. Cf. tej Encykl. IV 544). Mógł przeto E. mówić o sobie, że wraz z ojcami tegoż soboru pracował w obronie wiary, chociaż w Efezie wcale nie był (Mansi, VI 627, 856). Św. Cyryll aleksandryjski tak E’a poważał, że mu przeprzesłał osobną kopję aktów soboru efezkiego (ib. VI. 631); niemniej poważał go eunuch cesarski Chrysaphius, chrzestny jego syn (Liberati Breviar. c. 11). Lecz może ta popularność, jaką sobie zjednał przez wystąpienie pko Nestorjuszowi, a właściwiej wrodzona tępość umysłu (Hefele, Conciliengesch. § 171) doprowadziła go do herezji wprost przeciwnej (monofizytyzm, od μόνη — jedyna, φύσίς — natura), która nie jego wprawdzie jest wynalazkiem, lecz której był głównym przedstawicielem i która od jego imienia przezwaną została eutychjanizmem. Nie jego była wynalazkiem, bo już podówczas, kiedy Nestorjusz (ob.) nauczał o dwóch naturach i osobach w Jezusie Chrystusie, można było widzieć popadających w monofizytyzm, z powodu niedostatecznego pojęcia różnicy między osobą (ὑπόστασις, hipostasis) a naturą (φύσις. Cf. Wcielenie). Zwo-