Zkąd wnosić trzeba, iż rzecz działa się przed edyktem cyrusowym (536 r.), kiedy żydom, jako jeńcom, nie wolno było powracać do rodzinnej ziemi. Tego ostatniego dowodem jest także hebrajski język tej księgi, a nie chaldejski. Gdyby księga powstała w znaczny czas po niewoli babilońskiej, musiałby autor użyć języka chaldejskiego, aby być lepiej rozumianym; tymczasem pisze po hebrajsku i tłumaczy nazwiska miesięcy, jako nowe, świeżo w niewoli zapożyczone (wyżej § 4). § 9. Skoro więc z jednej strony historja E. nie mogła się dziać przed r. 597 (ob. wyżej § 8 A), a trudno przyjąć, żeby się działa po r. 536, t. j. po Cyrusie; szukać musimy Asswera przed Cyrusem, między r. 597—536. Za tym czasem przemawia wzmianka kilkakrotna o „Persach i Medach“ razem. Wiadomo z historji Medji (ob.) i Persyi, że od czasów Cyrusa Medowie przez Persów traktowani byli jakby naród podbity. Tymczasem w E. Medowie występują, na równi z Persami (1, 18): prawa Medów na równi z prawami Persów (1, 19. 8, 8), podobnie jak u Daniela 6, 8. 15.; książęta Medów i Persów otaczają tron królewski (1, 14). Musi się więc historya E. odnosić do czasów przed-cyrusowych, a Asswerem może być: Cyaksares I, albo Astjages, albo Cyaksares II. „O Cyaksaresie I opowiadają, że był potężniejszym od swoich przodków i że pierwszy podzielił ludy azjatyckie na prowincye“ (Herodot I 103). Ojciec jego przyłączył do Medji Persję i wiele innych krain (ib. 102); syn zatem miał wielkie państwo. Zgadza się to z naszym Asswerem, który „panował od Indji do Etjopji (Est. 1, 1) i miał 127 prowincyj (ib.), a w całej księdze E. wystawiany jest jako król nader obszernego państwa. Cyaksares, wspólnie z wicekrólem Babilonu Nabopolassarem, położył koniec Niniwie (625) i pobił Scytów, którzy zaleli Azję. Po upadku Niniwy, Kabopolassar stał się założycielelem monarchii nowej babilońskiej; Cyaksares zaś pozostał jego sprzymierzeńcem; może należał do wypraw Babilończyków pko Jerozolimie w latach 607 i 598, a ztąd miał jeńców żydowskich w swych krajach. Lecz i Cyaksaresa tego nie możemy uznać za Asswera, bo kiedy Asswer żeni się z Esterą, panuje dopiero 7-y rok (Est. 2, 16); tymczasem Cyaksares ok. r. 594 (zatém w 4 lata po uwiezieniu Mardocheusza z Jerozolimy) już kończył swoje panowanie 40-letnie (Herodot I 106); a ponieważ w Est. 11, 2. 1, 1. 2, 16. 3, 7. jest mowa o 2, 3, 7 i o 12-ym roku panowania Asswera, przeto musielibyśmy panowaniu jego naznaczyć początek w tym czasie, kiedy właśnie wypada koniec Cyaxaresa. Pozostają nam przeto do wyboru dwaj ostatni medo-perscy królowie przed Cyrusem: Astjages i syn jego Cyaksares II. Którego z nich mamy uważać za Asswera? rozstrzyga prorok Daniel. U niego bowiem Cyaksares II nazywa się „Darjuszem Medem“, a tego Darjusza ojcem jest Asswer (Dan. 9, 1); więc Asswer, o którym wspomina Daniel, i Asswer księgi E. są jedną osobą, którą pisarze greccy zowią Astjagesem. Ob. art. Darjusz n. 1. I rzeczywiście, lepiej Asswer przypada do Astjagesa: Astjages bowiem posiadał odziedziczone po ojcu obszerne i na prowincje już podzielone państwo, podobnie jak Asswer, „który panował od Indji do Etjopji nad 127 krainami“ (Est. 1, 1.). Jeżeli w uczcie, którą swym satrapom i mieszkańcom Suzy wyprawił Asswerus, chcemy widzieć jakąś naradę wojenną, również i to dobrze przypada do Astjagesa. Nabuchodonozor zmusił Astjagesa do płacenia sobie haraczu; mogła więc między obu potężnymi monarchami (Nabuchod. i Astjag.) trwać wojna od 3 do 7 roku Astjagesa (Asswera),
