o Epafrasie, w trzecim zaś o Epafrodycie (Epaphroditus), również współwięźniu swoim, jak Epafras (Philip. 2, 25—30. 4, 17), przeto można sądzić, że Epafras i Epafrodyt są jedną osobą i że pierwsze imię jest tylko skróceniem drugiego. Przynajmniej we wszystkich 3 listach wspomnianych nie można znaleść nic takiego, coby się temu przypuszczeniu sprzeciwiało. Wprawdzie w Colos. 1, 7 nazwany jest Epafras nauczycielem Koloseńczyków, a Epafrodyt w Philip. 2, 25. apostołem Filipensów; lecz być mogło, że jeden i ten sam Epafrodyt (v. Epafras) opowiadał Ewangelję najprzód u Koloseńczyków, potem u Filipensów. Niektórzy nawet kommentatorowie (ob. Estius, Comment, ad Phil. 2, 25) utrzymują, że tytuł apostolus, jaki daje ś. Paweł Epafrodytowi, znaczy tu tylko legata od pewnego kościoła. Epafrodyt przeto w tym charakterze mógł przebywać przy ś. Pawle, niosąc mu od Filipensów zasiłek, a być zarazem przełożonym kościoła w Kolossach.
Epakta, Z grec. ἐπακταὶ ἡμεραι, dies adjecti, adscititii (dni przydane). Tak się nazywa liczba dni, któremi rok zwyczajny słoneczny różni się od roku zwyczajnego księżycowego (ob. tej Enc. III 303). Pierwszego roku epakta będzie mieć dni l1; dodane l1 dni roku następnego, utworzą epaktę 22, a trzeciego 33. Z tych odkłada się dni 30 na miesiąc przybyszowy (ob. Embolizm), w skutek czego na epaktę pozostanie w tymże roku 3 dni. Do tego dodać roku następnego 11, a epakta będzie XIV i t. d., aż się przyjdzie do złotej liczby 1, w którym roku epakta XXIX; co odtrąciwszy na miesiąc przybyszowy, epaktę się znaczy *. Epakty, położone w nowym kalendarzu przed dniami miesięcy, oznaczają nowie księżyca w tym roku, a chociaż niecałkiem zgodnie z niebieskiemi, doskonale jednakże służą do wynalezienia pełni po porównaniu wiosennem i do oznaczenia Wielkanocy; np. w r. 1874 epakta będzie XII, w Marcu znajduję ją przed d. 19; do tych 19 dodaję 14, a summa 33 wskaże dzień pełni marcowej, która wypada na 2 Kwietnia; litera niedzieli w tym roku będzie d; więc wielkanocna niedziela przypada 5 Kwietnia. Jak się wynajdują lat epakty, tablice ku temu etc. są w Brewiarzach i Mszałach. De Epactis et Noviluniis, cf. Wykł. Obrzęd, ks. Łunkiewicza p. 187 i n.; ks. Rzymskiego p. 413 i n., i w Chronologji ks. Putiatyckiego p. 30 i n. X. S. J.
Epaonum, v. Eponum (Epaon), miasto, którego dokładne położenie z pewnością nie jest wiadome. Wiadomo tylko, że leżało kiedyś w djec. wienneńskiej, nad Rodanem, między Genewą i Lyonem, a nad granicą Sabaudji. Prawdopodobnie leżało w tém samem miejscu, gdzie dziś miasteczko sabaudzkie Yenne, w prowincji Chambéry, przy ujściu rzeki Flon do Rodanu. R. 517 na żądanie Zygmunta, króla Burgundji, celem położenia końca arjanizmowi w kraju i ożywienia podupadłej karności duchownej, odbył się tu (15 Września) synod, złożony z 34 biskupów, pod prezydencją ś. Awita, metropolity wienneńskiego. Akta jego i uchwały, ważne dla karności kościelnej, są ap. Mansi, Concilia t. VIII s. 557. Harduini, Concil. t. II. O położeniu miasta Epaon ob. Chifflet, Dissert. de loco legitimo Concilii Epaonen. 1618. Cf. Hefele, Conciliengesch. §. 231.
Epée Karol Michał de l’E., ur. 1712 w Wersalu, ksiądz, z współczucia dla dwóch głuchoniemych bliźniaków oddał się nauczaniu głuchoniemych, założył instytut dla nich w Paryżu i zaprowadził wiele ulepszeń w metodzie ich nauczania. Um. 1789. Napisał: De la véritable manière d’instruire les sourds et muets, Par. 1774, 2 t. Zasłużony dobroczyńca
