Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 481.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
471
Colonna. — Columbi.

simae S. R. E. cardinales ad vivum expressas imagines et summatim exornatas elogiis eruebat et publicabat abbas Fernandinus Ughellus, Romae 1650, in 4, jest tu, pomiędzy innymi, wyliczony jako Colonna Fryderyk hrabia Zollern, kardynał (1621) i biskup w Osnabrück († 1625), wliczony do rodziny C. może dla tego, że Marcin V uważając berło w herbie brandeburgskim za znak swego domu, widział w Zollernach swych krewnych; 4) Ritratti et elogii di capitani illustri che nei secoli moderni hanno gloriosamente guerregiato, descritti da Giulio Roscio, Monsig. Agost. Mascardi, Fabio Leonida, Ottav. Tronsarelli et altri, Roma 1646 in 4. (Häusle).X. A. Br.

Colorbasus. gnostyk ze szkoły Walentyna (ob.) i założyciel sekty pod koniec II wieku. Szczegóły jego życia nie są wiadome: prawdopodobnie pozostawał w związku z gnostykami Markiem (ob.) i Ptolomeuszem (ob.). To, co wiemy o nim (Iren., Adv. haeres. I c. 12 §3. Epiphan. Haer. 35. Theodoret. Haeret. fab. I, c. 12. Aug. De haer. c. 15), odnosi się wyłącznie do jego nauki, która była naśladowaniem walentyńskiej doktryny. Według Colorbasa, pierwsza emanacja, t. j. ogdoas Walentyna, nie oznaczała ośmiu odmiennych substancji, lecz różne stosunki i działania jednego bóstwa, rozmaicie nazwane, odpowiednio do ich rozmaitego znaczenia. Dalej C. utrzymywał, że wszystkie eony powstały od razu, nie zaś stopniowo, jak twierdzili zwolennicy Walentyna. Λόγος (słowo) i ξωή (życie), zajmują miejsce dopiero po άνθρωπος; (człowieku) i έκκλησία (kościele). Istota odwieczna (προπατορ albo βυθος) postanowiła tworzyć przez swoję έννοια, zkąd otrzymała imię ojca (πατηρ), i prawdy (αληθεια); objawiając siebie samą nazwała się człowiekiem; idee tego, co istota odwieczna wywołać do bytu postanowiła, wytworzyły Kościół. Człowiek wyrzekł słowo (τόν λογον) i stało się ono synem pierworodnym; ze słowem połączyło się życie (ζωή) i w ten sposób powstała pierwsza emanacja, odpowiadająca walentyńskiej ogdoas (Tertul. Adv. Valent. c. 36). Stronnicy Colorbasa nie zgadzali się między sobą w oznaczeniu początku eona, który walentynjanie nazywali zbawicielem (σωτηρ). Jedni wyprowadzali go od istoty odwiecznej, o ile ta stała się człowiekiem, i ztąd nazywali go nawet synem człowieczym; inni znowu od całego πλήρομα i nazywali go εύδοκητός, Bogu miłym, jakoby pochodził z miłości całego πλήρομα. Niektórzy jego początek wywodzili od drugiego szeregu eonów, odpowiadającego walentyńskiemu decas, przez słowo i życie zrodzonemu, i dla tego nadali mu nazwę: słowo i życie. Inni utrzymywali, że powstał on z połączenia człowieka i kościoła i mianowali go w tém znaczeniu synem człowieczym. Podług świadectw św. Augustyna (l. c.), C. wielki wpływ przypisywał 7 planetom. Cf. Walch, Ketzerhistorie I Th. p. 403; Hilgers, Kritische Darstellung der Häresen. I Abth., Bonn, 1887. (Häusle).J. N.

Columbi Jan, jezuita, ur. 1592 r. w Manosque, w Prowancji, † w Lyonie 11 Grud. 1679. Napisał: Virgo Romigeria seu Manuascensis (Lugduni 1638), historja obrazu N. M. P. łaskami słynącego w Manosque; De rebus gestis valentinorum et diensium epporum (ib. eod. a.; ed. 2a ib. 1652); Liber singularis, quod Joannes Monlucius eppus valentinus et diensis non fuerit haereticus (ib. 1640): De rebus gestis epporum vivarensium (ib. 1651); De reb. gest. eppor. vasionensium (ib. 1656); Commentaria in S. Scripturam ab initio Geneseos usque ad finem libror. Regum (ib. 1656 f.), i in. Wiele pism Columbi’ego zostało w rękopiśmie.