z Rotterdamu (Lugd. Batav. 10 t. f.) i pism uczonego jezuity Vavassora (Amsst. 1709 f.). Objąwszy, po śmierci Limborcha, katedrę historji kościelnej, wydrukował dzieło Historia eccles. duorum prim. saec. (Amst. 1716). W zakres teologicznego piśmiennictwa wchodzą, oprócz kilku apologetycznych traktatów, indyferentyzmem nacechowanych, które już to sam napisał, jak np. Traité de l’incrédulité (Amst. 1696), już to wydawał tylko, jak Hugona Grotius’a De veritate religionis christianae (Amst. 1709), wyd. Petavii Doctrina temporum (Amst. 1703 3 t. f.); do nowego wydania N. Samsona Geographia s. ex V. et N. T. desumpta (Amst. 1703 f.) napisał przedmowę. Nowe wydanie Jac. Bonfrerii S. J. Onomasticon urbium et locorum sacrae Scripturae, graece primum ab Eusebio Caesareensi, deinde latine scriptum ab Hieronymo (Amst. 1707. f), zaopatrzył objaśnieniami. Zajmował się nadto literaturą starożytną; filologja zawdzięcza mu kilka wydań greckich i łacińskich autorów. Napisał także Histoire des provinces unies des Pays-Bas (Amst. 1723—1728 f.), i ciągłą prowadził korespondencję z rozmaitymi uczonymi Europy. Po 1728 r. kilka razy doświadczył ataków apoplektycznych, a od 1732 utracił mowę, z czém połączyło się osłabienie władz umysłowych; pomimo to ani na chwilę nie przestawał pracować. Um. 8 St. 1736. Zdolności Cl. były więcej krytycznej niż twórczej natury. W prywatném życiu odznaczał się czystością obyczajów, lecz charakteru był gwałtownego i drażliwego. Jego przekonania religijne chyliły się ku socynjanizmowi, indeferentyzmowi i racjonalizmowi. Nic dziwnego, że jego literackim pracom, tak licznym i różnorodnym, zbywa częstokroć na gruntowności, że jego polemika nie odznacza się ani spokojem, ani szlachetnością; o dyktatorskiej powadze, do której Cl. rościł pretensje, słusznie powiada Bentley słowami Terencjusza: Est genus hominum, qui esse primos se omnium rerum volunt, nec sunt. Oprócz wyżej wspomnianej autobjografji, która w osobném wydaniu wyszła 1711 w Amst., ob. mowę pogrzebową Wetsteina; nadto, Eloge hist. de Mr. le Clerc w Biblioth. raisonnée t. XVI. Spis teologicznych pism Cl-a ap. Chr. M. Pfaff, Introductio in hist. theol. liter. p. II p. 307. (Häusle). J. N.
Clermont, Clermont-Ferrand (Arverni, Claromons, Clarus mons), przed wtargnięciem Rzymian do Galji nazywało się Nemosus, a za Augusta — Augusta Nemetum. W XIII w. zostało stolicą prowincji Auvergae. Biskupstwo utworzone tu w IV w. obejmuje departament Puy-de-Dôme. Chrześcjanizm zaprowadzony tu został w półowie wieku III. Grzegorz z Tours wymienia św. Stremonjusza (Stremoine) biskupa Arvernorum, pomiędzy siedmiu wielkimi posłańcami wiary, którzy za cesarza Decjusza przybyli do Galji opowiadać Ewangelję (Greg. Tur. Hist. Fr. l. 1 c. 28). Djecezja liczy 600,000 dusz i należy do metropolji Bourges. Kapituła katedralna ma 10 kanoników. Seminarjum, zostające pod dyrekcją sulpicjanów, jest w Montferrand, oddzieloném przez rzekę od samego miasta Clermont. Małe seminarjum, zarządzane przez kapłanów świeckich, ma 200 uczniów. Djecezja liczy: probostw I klassy 9, probostw II kl. 43, III kl. 410, wikarjatów 140, kapelanji przy szpitalach i rozmaitych zakładach 27. Przed rewolucją djecezja miała 800 probostw. Katedra odbudowana po trzeci raz r. 1248 przez Hugona de la Tour, bpa Clermontu, jest bardzo piękna, lecz niedokończona. Djecezja ta ma wielką liczbę stowarzyszeń religijnych: marystów, braci
