um. 1734. Po nim Stanisław Hozjusz, z bpa kamienieckiego nominowany chełmskim, lecz zaraz posunięty na płockie. 38) Jan VIII Feliks Szaniawski, h. Junosza, z sufr. lwowskiego bp ch. Król August II promował go na katedrę wileńską, lecz gdy się Litwini, prawami zastawiając, o krajowca upominali, Jan Skarbek, arcyb. lwow., przybrał go za swego następcę, z wiedzą Papieża; obadwa tymczasem r. 1733 pomarli. 39) Józef I Eustachy Szembek, z kanon. warm. i kancl. krakow. bp ch., już r. 1752 przeszedł na katedrę płocką, gdzie um. 1759. 40) Walenty Wężyk, z kustosza gniezn. przez Augusta III zrobiony bpem ch. i r. 1752 konsekrowany. Zwiedził zaraz djecezję i własnym funduszem przychodził w pomoc tak ubogim kościołom, jako i duchowieństwu; r. 1765 przeszedł na przemyską, gdzie w rok umarł. 41) Feliks II Paweł Turski, h. Rogala: gorliwy ten i miłujący kraj pasterz przeszedł r. 1770 na katedrę łucką, um. na krakow. r. 1801. 42) Antoni Onufry Okęcki, h. Radwan, z kan. pozn. r. 1771 bp. ch. Zwiedzał djecezję i miewał nauki do ludu, a po 10 latach przykładnych rządów, przeszedł na bpstwo poznań. 1780 r. 43) Jan IX Aloizy Aleksandrowicz, zaraz w następnym roku umarł, to jest 1781. 44) Maciej III Grzegorz Garnysz, h. Poraj, od r. 1782: po kilku dniach pobytu w djecezji, powołany do Warszawy w interesach kraju, już do swojej katedry nie wrócił; rządził za niego sufr. Melchjor Kochnowski. Za tego biskupa djecezja chełmska zmieniła granice i dostała ziemię lubelską, zkąd przybrała nazwisko chełmskiej i lubelskiej. 45) Wojciech Leszczyc Skarszewski, gorliwy w zwiedzaniu i porządkowaniu djecezji, wydał r. 1792 „Rozporządzenia pasterskie.“ Za niego djecezja nowej doznała przemiany r. 1805; po 34 latach rządów otrzymał godność arcybiskupa warszawskiego, na której w trzy lata umarł, roku 1827. Na nim kończy się poczet biskupów chełmskich; następni należą już do djecezji lubelskiej. — Dawna chełmska djecezja obejmowała pierwotnie tylko ziemię Chełmską i część województwa Bełzkiego. Drugi już jej biskup Jan Zaborowski, korzystając ze względów, jakie miał u króla Władysława Jagiełły, starał się o powiększenie granic, przez przyłączenie ziemi Lubelskiej, która natenczas należała do województwa Sandomierskiego i djecezji krakowskiej. Pap. Marcin V zezwolił na prośbę króla i wkrótce po śmierci Jagiełły, syn jego Kazimierz IV usiłował zmianę tę przeprowadzić. Ziemię Lubelską zrobił województwem, dając mu za wojewodę Dobiesława Kmitę r. 1471. Gdy jednak przyszło do złączenia nowego województwa z bpstwem chełmskiém w r. 1474, oparł się mocno bp krak. kard. Zbigniew Oleśnicki i na sejmie w Sieradzu wywołał protestację szlachty. Przedstawienia kardynała, czynione w Rzymie za pośrednictwem kard. Lucyda, przywróciły rzecz do dawnego porządku. Król i Jan bp ch., szanując powagę zasłużonego krajowi Zbigniewa, wstrzymali się od dalszych starań i sporów (Długosz, ad fin. a. 1425). W pierwotnych przeto granicach długo pozostała djecezja chełmska. Pierwszy raz przez bpa Zamojskiego na synodzie r. 1604 podzieloną została na 10 dekanatów, które utrzymały się i nadal z tytułami swemi, tylko bp Maciej Łubieński r. 1624 zamienił magierowski na potylicki. Przy tym podziale obejmowała kościołów parafjalnych 59, za Łubieńskiego było 73, a potém r. 1696 synod Święcickiego podaje ich 81, następny zaś Szembeka z r. 1717 wymienia kościołów 82 jako to: 1) dekanat krasnostawski: Krasnystaw, Skierbieszów, Uchanie, Wojsławice, Bończa, Sienica, Surohów,
