Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 138.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
126
Carranza. — Carriere.

ich forum. Pius IV odpowiedział 1563 r., że jeszcze ani jednego nie wysyłał do Hiszpanji nuncjusza, któremuby tego nie zalecił interesu, lecz że o opór króla wszystkie jego usiłowania się rozbijają (Pallavicini, lib. XXI). Sarpi nadto (op. c.) i Raynaldus (ad an. 1563) podają, że komisja cenzury soboru zleciła kilku teologom rozpatrzenie katechizmu Carranzy. Cenzorowie nic w nim heretyckiego nie znaleźli i komisja udzieliła mu swoją aprobatę 1563 r. Przeciwko temu zaprotestował hr. Luna, poseł hiszpański na soborze, i biskup Leridy, usiłując dowieść, że katechizm istotnie błędy religijne w sobie zawiera. Komisja, a mianowicie jej prezes, arcybiskup pragski, od decyzji swojej odstąpić nie chcieli, aby jednakże z Hiszpanją nie zrywać, za wstawiennictwem kardynała Moronus, cofnięto udzieloną poprzednio aprobatę. Ta względność Rzymu dla Hiszpanji ciężko się odbiła na dalszych losach C. Po 8 latach więzienia, wysłano go do Rzymu, gdzie takąż samą liczbę lat w lżejszém wprawdzie więzieniu św. Anioła spędził. Grzegorz XIII r. 1576 dopiero wyrzekł wyrok ostateczny. C. na klęczkach przed Papieżem złożył ogólne potępienie nauk heretyckich i szczegółowe 14 zdań źle brzmiących, zawartych w jego dziełach; nadto C. zawieszony został w urzędzie biskupim i skazany na 5 lat pobytu w klasztorze dominikańskim w Orvieto. Katechizm jego został pomieszczony w indeksie, w którym dotąd się znajduje. C. obstawał ciągle za swoją niewinnością, zarzuty wszakże mu robione uznał za słuszne, o ile niedokładność wyrażeń, których w swoim katechizmie użył, mogła być do nich powodem. Um. 2 Maja 1576. Papież Grzegorz XIII własnym kosztem wystawił mu pomnik. Najważniejszém dziełem C. była Summa Conciliorum, wydane w Wenecji 1546 8-o. Zawiera ono krótkie wiadomości o Papieżach, podaje treść główniejszych ich listów dekretalnych i kanonów, przez sobory powszechne i prowincjonalne wydanych. Nadto, we wstępie dowodzi powagi Pisma św., tradycji, Papieży i soborów. Pomijając przedruki liczne (Venet. 1566, 1573, Salmanticae 1551, Antverp. 1556 i n., Lugduni 1564... i indziej), między innemi odznaczają się wydania por. 1629 tém, że mają dodane kanony synodów galikańskich z Sirmond’a (Concilia Galliae). Inne wydania opracowywali: Franc Sylvius (Genevae 1600), Franc. Jansen Elinga (Coloniae 1701), wreszcie Dominik Schram powiększył to dzieło kanonami przeszło 100 soborów, doprowadził aż do Piusa VI, nowy nadał mu porządek i wydał w Augsburgu (Augustae Vindel. 1788 4 t.). Oprócz Summa i Katechizmu, napisał także książkę o teologicznych kontrowersjach i De necessaria residentia episcoporum et aliorum pastorum, która mu zjednała licznych nieprzyjaciół. Bliższe szczegóły o C., jego życiu i procesie: Llorente, Hist., crit. de l’inquisition d’Espagne, III 184; Langwitz, Barthol. Carranza, Kempten 1870. (Hefele).J. N.

Carriere. 1. Józef, ksiądz, ur. w Aveyron 1795, przełożony seminar. św. Sulpicjusza w Paryżu, wikarjusz jeneralny paryzki; † w Lyonie 23 Kwietnia 1864. Dzieła jego teologiczne znakomitej wartości: Praelectiones theologicae majores in seminario s. Sulpicii habitae: De justitia et jure, Paris 1839—40 3 v. 8-o; De contractibus, ib. 1844—47 3 v. 8-o; De matrimonio, ib. 1842 12-o. Pierwsze wydał w skróceniu, p. t. Praelectionum theologicarum ad usum theologiae alumnorum, De justitia, Paris 1841 12-o; 2 wyd. ib. 1844. — 2. C. Maurycy, prof.