brajskiego, chaldejskiego, syryjskiego, greckiego dawnego i nowego. Szczególnie jednak studiował prawo kanoniczne. Arcybiskup z Aix kardynał Grimaldi wziął go do swego boku, gdzie był dla swojej nauki wyrocznią, nietylko swojej prowincji, ale i sąsiednich. Um. 25 Wrz. 1685. Pobożny, skromny, pracowity i zupełnie bezinteresowny, nie przyjął dawanego mu kanonikatu, znaczny swój majątek dziedziczny oddał krewnym, a dochód z prac swoich obracał na ubogich. W dziełach swoich chciał trzymać środek między rygoryzmem a laksyzmem, przechylając się nieco ku temu ostatniemu. Zostawił: Notitia conciliorum (ob. Sobory; literatura). 2) Juris canonici theoria et praxis, Lyon 1675 in 4-o. 3) Traktat o lichwie, Aix in 12-0. 4) Horae subcesivae. Są tu rozebrane niektóre kwestje moralne i kanoniczne. Niewiadomo; czy to dzieło było drukowane. N.
Cabiac Klaudjusz de Bane, ze starożytnej rodziny baronów d’Avéjan, ur. w Nimes 1578 r. z rodziców kalwińskich, ukończywszy jednak szkołę u jezuitów w Tournon, został gorliwym katolikiem. Napisał dzieło p. t. Pismo św. porzucone przez ministrantów religji kalwińskiej (L’Ecriture abbandnoée etc.) 1658. Dzieło to, wydrukowane w kilka miesięcy po jego śmierci, sprawiło wielką liczbę nawróceń. N.
Cadolaus (Cadalo, Cadalous), bp Parmy, antypapież pod imieniem Honorjusza II. Gdy w Lipcu 1061 r. Mikołaj II umarł, podniosła głowę upokorzona przez zmarłego Papieża partja hrabiów Tuskulańskich, a połączywszy się z biskupami, niechętnymi prawom przeciwko symonji wydanym, zamyślała o wyborze pobłażliwego na nadużycia wszelkie Papieża. Kardynał Hugo, intrygant wielki, stał na czele tej partji. Nazwano ją partją królewską. Wysłano poselstwo z podarunkami na dwór cesarski; cesarzowa Agnieszka zwołała zjazd niemieckich i włoskich panów do Bazylei, gdzie zgodzono się na to: aby wybrać Papieża z pomiędzy biskupów lombardzkich, używających wówczas niedobrej sławy; usunąć uchwały soboru lateraneńskiego, ogłoszone za Mikołaja II, ograniczające wpływ cesarza na wybór Papieża; słowem, przytłumić wszelkie reformy, o jakich zamyślał Hildebrand. W tém naraz rozeszła się wieść, że kardynałowie 30 Wrześ. 1061 wybrali na Papieża Anzelma z Lukki (ob. Aleksander II). Zgromadzenie bazylejskie oburzyło się do najwyższego stopnia, że Papieża obrano bez zezwolenia króla, że zdeptano obowiązujące prawa, i ogłosiło, że wybór jest nieważnym. Na wniosek Wiberta, kanclerza włoskiego, przystąpiono w Bazylei do nowego wyboru i Cadalo, bp z Parmy, człowiek nader niemoralnego życia, wybrany został antypapieżem, przybrawszy imię Honorjusza II. Ale choć mało biskupów niemieckich przyjęło udział w wyborze, a arcybiskupi zaprotestowali, wszelako nie zbrakło Cadolausowi na zwolennikach, bo cała prawie szlachta włoska, a w części i niemiecka, czuła się żywo w swoich interesach dotkniętą prawami przeciw świętokupstwu, których zniesienia spodziewała się od antypapieża. Cadalo sam zrabował skarbiec swego kościoła, wziął w swoję opiekę nałożniczych księży i zbierał orężników na wyprawę do Rzymu. Symonistów i nałożników, których nazywano nikolaitami, przezywać odtąd poczęto cadolaitami. Na wiosnę 1062 r. poszedł antypapież na Rzym: pomiędzy Sutri a Rzymem przyszło do spotkania z wojskiem Papieża, które, przy pomocy Gottfrieda toskańskiego, rozbiło nieprzyjaciela. Cadalo straciwszy swoje skarby, wrócił smutny do Parmy. Zdaje się, że wtenczas właśnie Piotr Damiani napisał do niego swoje surowe wezwanie, gdzie go zaklina, aby
