biskupów Ternowy i Filipopolis były tak uzasadnione, że obadwaj zostali powołani (1856 i 1857) przed sąd do Konstantynopola. W dążeniu swém do wyzwolenia się z pod rządów Konstantynopolitańskich, Bulgarzy różnili się pomiędzy sobą: jedni (jak biskupi Auxencjusz, Hilarjon) chcieli tylko kościoła autonomicznego, inni zaś nadto pragnęli połączenia z Rzymem. Ci ostatni idąc za radą lazarystów konstantynopolitańskich, zawiązali rokowania z księdzem Brunoni, nuncjuszem apostolskim w Turcji, i 18/30 Grud. 1860 roku oświadczyli swoje połączenie z Kościołem rzymskim, pod warunkiem zachowania swojego wschodniego obrządku. Ruch ten jednak powstrzymał się nagle; unitami zostało tylko 60,000; massa zaś narodu 4 do 4 ½ miljonów licząca (200 do 300 tysięcy wyznaje mahometanizm), za przewodnictwem bpów Auxencjusza i Hilarjona, domagała się od porty własnego patrjarchy. Obaj ci bpi zostali przez patrjarchę konstplskiego (1860 r.) ekskommunikowani, a r. 1861 wraz z Paisiosem, bpem Philipopoli, degradowani i na wygnanie skazani. Pomimo jednak oporu Greków, Bulgarzy nieunici pozyskali nareszcie od Porty 14 Lut. 1872 r. ustanowienie egzarchatu bulgarskiego, niezależnego od patrjarchy konstplskiego. Anthimos, nowy egzarcha Bulgarów, odpowiednio do mianującego go beratu sułtańskiego, powinien być zatwierdzony przez patrjarchę konstplskiego, czego ten ostatni wzbrania się uczynić, z tytułu, że przyjmując firman sułtański, przyznałby tém samém rządowi ottomańskiemu prawo mieszania się w sprawy duchowne. Katolicy zostają pod duchownym zarządem administratora apostolskiego, jakim obecnie jest Rafał Popow, bulgar, konsekrowany na bpa w Konstplu 19 Listop. 1865 r., a rezydujący w Philipopoli. Wikarjusz apostolski bulgarski zostaje pod zwierzchnictwem delegata apostolskiego w Konstplu. Oprócz kapłanów bulgarskich, pracują tam zmartwychwstańscy, augustjanie Wniebowzięcia, franciszkanie i oblatki Wniebowzięcia, ob. nadto art. Pantalejmon. — Bulgarzy nieunici sprawy swojej bronią w organie wychodzącym w Konstplu: Bulgarska knigica; unici zaś w Courrier d’ Orient Bulgaro-unioniste, wydawanym w klasztorze św. Benedykta. Cf. Andreas Papadopoulos Bretos, La Bulgarie ancienne et moderne. Petrsb. 1856; Hilferding, Gesch. d. Serben u. Bulgaren. Bautzen 1856; Hahn, Reise von Belgrad nach Salonik, Wien 1861; Barth, Reise durch das Innere d. europ. Türkei. Berl. 1864; Allard C., La B. Orientale, Paris 1864; Les Bulgares et le haut clergé grec (par un de B. de Const.), Constant. 1860; Les B. et le patriarche oecumenique, Conspl. 1861, broszura dobrze napisana i wykazujące w interesie Porty potrzebę nowego patrjarchatu bulg.; pko tej broszurze wydano w Paryżu t. r. La verité sur la question B. Poprzednie związki B. z Kościołem rzymskim dobrze przedstawia studjum historyczne: La B. chrétienne, Paris 1861; także art. w Etudes religieuses hist. et lit., Paris 1865 i 1866, i w Stimmen aus Maria Laach, Freib. 1873 zeszyt 1, 3, 6 i 7.
Bulgarowie, heretycy w średnich wiekach, zwani pospolicie paulicjanami i manichejczykami; dla tego, że się ze wschodu, a szczególnie z Bulgarji rozeszli po zachodzie, noszą często miano bulgarów. Francuzi szyderczo przezwali ich bugrami, (bougre, łotr). Co do szczegółów tej herezji, ob. Albigensy, Pataryni, Paulicjanie. Cf. Schröck, Kirchengeschichte XXIX 477; Du Fresne, Glossar.
Buliński Melchjor, ur. 1810; prałat kustosz katedry sandomierskiej, uczył się w seminarjum główném warszawskiém, wyświęcony na ka-
