spowiadać i kommunikować, modlić się za drugich i pełnić uczynki miłosierne. — Niedawno pod témże wezwaniem zawiązało się inne stowarzyszenie na wzór bractwa, z zamiarem niesienia ulgi duszom w czyścu będącym. Początek jego i ustawy opisuje książeczka: Wiadomość o stowarzyszeniu na cześć Trójcy Przenajśw. dla wybawienia dusz z czyśca, Krak. 1871. Powstało w Paryżu r. 1847, staraniem pewnej ubogiej służącej, a w dziesięć lat, za zgodą arcyb. ks. Sibour, poddało się zarządowi kks. lazarystów, czyli missjonarzy. Dochody stowarzyszenia dzielone bywają na trzy równe części, z których dwie idą na Msze śś. i nabożeństwa za zmarłych, a trzecia na jałmużny w tymże celu rozdawane. Korzyść duchowna w równym podziale dostaje się: 1) duszom najbardziej zapomnianym i opuszczonym, 2) duszom osób spokrewnionych ze stowarzyszonymi, 3) duszom zmarłych stowarzyszonych, lub tym, których się po śmierci dopiero do stowarzyszenia zalicza. D. 29 Paźdz. 1859 r. Ojciec św. nadesłał stowarzyszeniu swoje błogosławieństwo, i odtąd także po za granicami Francji szerzyć się poczęło. W Krakowie założono je u kks. missjonarzy na Kleparzu r. 1865. Każdy stowarzyszony daje centa tygodniowo, co wynosi nieco więcej nad grosz, lub od razu 10 florenów, czyli 40 złp. Wszystkie owoce Mszy śś. i dzieł miłosiernych odstępują się duszom zmarłych. Po śmierci każdego ze stowarzyszonych odprawiają się zaraz trzy Msze śś. za duszę jego. Można też do stowarzyszenia wpisywać i zmarłych, aby ich zrobić uczestnikami korzyści duchownych, na zawsze lub na czas ograniczony. Stowarzyszennie potwierdził Pius IX d. 20 Wrześn. 1859 r. i udzielił różnych odpustów. — Br. Opatrzności Boskiéj dla kupców, zaprowadzili w Krakowie oo. jezuici przy kościele, swoim śś. Apost. Piotra i Pawła, które, po kassacji zakonu, bisk. Kajetan Sołtyk d. 1 Gr. 1774 r. pozwolił przenieść do św. Barbary, gdzie dotąd istnieje, odprawując główne swe nabożeństwo w szóstą niedzielę po Zielonych Świąt. — Br. Miłosierdzia Boskiego dość często po kościołach jeszcze się napotyka. Br. Ducha św. pod wpływem wojen krzyżowych zawiązane, w XII w. w Montpellier, zajmowało się pielęgnowaniem chorych, a członkowie jego dali początek zakonowi kanoników de Saxia, zwanemu u nas duchniakami. Było w Krakowie przy kościele św. Krzyża, zkąd i po innych miejscach zaprowadzone zostało. Z książki: De fraternitate s. Spiritus historicus commentarius etc., scribebat Fr. Petr. Saunier, Crac. 1651 (Jocher III n. 8882), pokazuje się, że zakon św. Ducha trudnił się także wychowaniem podrzutków, oraz dozorem ubogich i chorych, których w Krakowie było naówczas więcej niż 270 w szpitalu. Bractwo pomagało zakonowi. W XVI w. zgorzał szpital św. Ducha w Krakowie, z nim też upadło bractwo, które, po odbudowaniu domu dla chorych, wskrzesił ks. Saunier. Znajdujemy je wszędzie, gdziekolwiek byli księża duchniaki, jak w Sandomierzu, Kaliszu i innych miejscach. Z ustaniem u nas zakonu roku 1788 i bractwo upadło. — Br. Dzieciątka Jezus, zaprowadzone celem czuwania nad wychowaniem sierot i dzieci ubogich rodziców. — Br. św. Dziecięctwa Jezusa, dla wykupywania od śmierci dzieci pogańskich, szczególnie w Chinach. Zostaje pod opieką Dzieciątka Jezus i patronów: Najś. M. Panny, śś. Aniołów stróżów, śś. Józefa, Franciszka Ksaw. i Wincentego a Paulo. Każde dziecię ochrzczone może być członkiem tego stowarzyszenia, od najmłodszego wieku do 21 roku życia. Wpisani odmawiają na intencję bractwa co dzień jedno „Zdrowaś Marja,” lub gdy są jeszcze
