łalność ich tak była pożyteczna, iż po przywróceniu porządku i o nich znowu pomyślano. Teraz mają znowu liczne klasztory i pod nazwą fréres de la charité niezmiernie dużo dobrego robią. Mianowicie oddają się bardzo gorliwie pielęgnowaniu obłąkanych. I polscy zakonnicy tej reguły mieli osobnego jeneralnego wikarjusza (Cf. Helyot t. IV str. 170 i dalsze). W Niemczech także wcześnie się rozkrzewili. Gdy mianowicie z początku XVII wieku książę Karol Euzebjusz Liechtenstein poznał w Rzymie pożyteczną działalność tych braci, wracając, wziął dwóch z sobą do Niemiec, Gabrjela hrabiego Ferrary i Jana Chrzciciela Casinetti, i 1605 w Felsbergu, w niższej Austrji, zbudował im osobny klasztor, urządzony do przyjęcia chorych i we wszystko bogato zaopatrzony. To był pierwszy ich klasztor w Austrjackiej monarchji i, wraz z później założonemi instytucjami zakonu, tworzy osobną prowincję, niemiecką nazwaną. Już 1614 r. bracia miłosierdzia od cesarza Macieja w Wiedniu otrzymali, unter dem Werd, w dzisiejszém Leopoldstadt, dom na osiedlenie. Cesarz Ferdynand II 21 Września 1624 udzielił im liczne przywileje, znaczne wsparcie roczne i pozwolenie na zbieranie składek w Wiedniu i we wszystkich jego krajach koronnych. Powstały więc ich klasztory w różnych miastach Austrjackiej monarchji. Zaraza, która 1713 r. do Wiednia wtargnęła, ściągnęła wszystkich tamecznych braci do służby w lazarecie, gdzie wszyscy prawie ofiarą swego poświęcenia padli. Uznając ich pożyteczność i ścisłe wypełnianie obowiązków, stopniowo w krajach Austrji oddano temu zakonowi 27 klasztorów i dwa domy rekonwalescentów; na czele tych wszystkich stał konwent wiedeński, jako metropolitalny klasztor. Z owych 27 szpitali, jest 13 w Węgrzech i w krajach z niemi połączonych, 3 w Czechach, 4 w Morawji, 3 w Austrji, 1 w Styrji, 1 w górnym Szląsku, 1 w Galicji wschodniej i 1 w Illirji. Dwa domy rekonwalescentów są w Wiedniu i Presburgu. W klasztorach w Zagrzebiu i Gorycji w 1845 pielęgnowano także i kobiety chore. R. 1836 bracia miłosierdzia z Wiednia objęli także, powierzony im przez króla Ludwika bawarskiego, klasztor w Neuburgu, w biskupstwie augsburgskiém, gdzie potém jeszcze dwa klasztory wystawili. Bracia tego zakonu czwartym ślubem zobowiązują się, przez całe życie, oddawać pielęgnowaniu chorych. Nowicjat trwa rok, ale po jego upływie, według rozporządzenia Papieża Aleksandra VIII z d. 10 Lipca 1655, młody profes musi jeszcze rok w professorium wytrwać, jakby w drugim nowicjacie. Kierunek szpitala powierza się świeckiemu ordynarjuszowi i nadzorcy chorych, którym powinien być chirurg doświadczony. Czas wolny członkowie zakonu winni poświęcać na nabywanie wiadomości chirurgicznych i medycznych. Na kapłanów nie wielu wyświęcać się powinno, ażeby studja i kapłańskie obowiązki nie zajmowały czasu i nie osłabiały w nich gorliwości służenia chorym. Ubiór przepisany składa się z habita z czarnego sukna, szkaplerza tegoż samego koloru, pasa skórzanego i małego okrągłego kaptura. Zakon obecnie posiada dosyć klasztorów, szczególnie w Meksyku; Hiszpanja nawet, wśród powszechnego tam w ostatnich czasach burzenia klasztorów i kościołów, trochę łaski dla braci miłosierdzia okazuje. Co do ich ustawy i karności, ob. Reguła św. Augustyna, wraz z ustawami zakonu św. Jana Bożego, potwierdzona przez Jego Świątobliwość Pawła V (po niemiecku), Wiedeń u J. Thomas, 1795. — Do Polski sprowadził ich r. 1609 Walenty Wilczogórski i oddał im w Krakowie swoję kamienicę przy uli-
