wań Kościoła na Szląsku. Cf. Stenzel’a. Scriptores rerum silesiacarum; Liber fundationis claustri in Heinrichow; Urkunden zur Geschichte des Bisthums Breslau. W. Ch.
Bolesław Pobożny, książę kaliski, syn Władysława Odonicza i Adelajdy czyli Helingi, siostry Świętopełka, księcia pomorskiego. Przebywał wraz z bratem Przemysławem po śmierci ojca (1239 r.) w zamku Uściu. Wielkopolanie, zniechęceni do rządów Bolesława Łysego, przyzwali ich 1242 r. Z początku panują bracia zgodnie, zakładają wraz z matką szpital w Gnieznie 1243 r. i oddają pod zarząd bożogrobców z Miechowa, przyczem wyznaczają fundusz na utrzymanie kilku ubogich uczniów, uczęszczających do szkoły (Długosz i Nakielski). Przemysław rządził w imieniu własném i brata, poskramiał burzycieli i wspólnie z nim, potwierdził przywileje kościoła poznańskiego 1245 r., na zjezdzie w Gnieznie. Tamże, w dniu św. Wojciecha, w kościele archikatedralnym, w czasie odprawionej Mszy św., pasował Przemysław młodszego brata na rycerza. W skutku dojścia do pełnoletności i usamowolnienia Bolesława, dzielą się bracia 1247 r. Starszy otrzymał księstwo Poznańskie i Gnieźnieńskie, młodszy Kaliskie. Zatwierdzono układ przysięgą i zagrożono klątwą Kościoła stronie, któraby ważyła się zerwać umowę. Wkrótce atoli 1249 r. zażądał Przemysław drugiego podziału i wziął księstwo Kaliskie, oddał zaś w zamian bratu Gnieźnieńskie. Okoliczności tej sprawy nie są wyjaśnione, wiemy tylko, że jednocześnie uwięził Przemysław w Poznaniu: Tomasza, kasztelana poznańskiego, Tomisława Cześnika i syna jego Sędziwoja, posądzonych o knowanie na rzecz Bolesława Łysego, ks. lignickiego (Baszko pod 1249 r.). Zdradzony przez własnych rycerzy, z możnego Nałęczów rodu, nie ufał odtąd Przemysław bratu, który czuł się pokrzywdzonym, w skutku pomienionego podziału. Ostrzeżony następnie, jakoby knuł przeciwko niemu zdradę, uwięził go 1251 r., zatém zajął gnieznieńskie zamki i grody, nie doznawszy żadnego oporu. Przesiedział B. w więzieniu do 1253 r. Na zjeździe w Gdeczu, za pośrednictwem arcybis. gniezn. i innych panów, pogodził się Przemysław z bratem i uwolnił go z więzów. Otrzymał teraz B. księstwo Kaliskie, i część Gnieznieńskiej ziemi, z miastem Gnieznem. Odtąd panują bracia zgodnie, biorą udział w sporach książąt szląskich Bolesława Łysego i Konrada, który poślubił siostrę ich Salomeę. R. 1255 Świętopełek, ks. pomorski, wysłał syna swego Mestwina z wojskiem do Wielkopolski. Pomorzanie wzięli zdradą zamek Nakło. Wyruszyli Przemysław i B. dla odebrania wydartego zamku, wezwawszy pomocy książąt: Bolesława Wstydliwego krakowskiego, Kazimierza kujawskiego i Ziemowita mazowieckiego. Sprzymierzeńcy przyprowadzili znaczne posiłki, nie mogli jednak zdobyć obronnego i mocno strzeżonego zamku. Przemysław i B. chwycili się praktykowanego często w ówczesnych wojnach środka: wystawili drugą twierdzę w pobliżu Nakła i silną opatrzyli załogą. Posunęli się następnie z wojskiem i zburzyli zamek Raciąż, w którym schroniło się mnóstwo Pomorzan. Wojna zakończyła się rozejmem 1256 r., za pośrednictwem krzyżaka Poppona. Świętopełek ustąpił z zamku Nakła. R. 1257 um. Przemysław, ks. poznański; objął więc B. rządy całej Wielkopolski i opiekę nad synem brata pogrobowcem Przemysławem. Złączony węzłem ścisłej przyjaźni z Bol. Wstydliwym,
