Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 383.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
368
Biskup.

re wraz z władzą biskupią jurysdykcyjną udzielane mu jest przez zatwierdzenie papiezkie (confirmatio). Po wyborze więc lub nominacji, następuje zatwierdzenie poprzedzone przygotowaniem. Przygotowanie odbywa się przez podwójne śledztwo, dotyczące warunków wyboru, i przez proces informacyjny, processus informativus in partibus, przeprowadzany na miejscu zamieszkania wybranego lub nominowanego, oraz przez proces stanowczy, odbywający się w Rzymie, processus definitivus in curia. Według decyzji IV soboru laterańskiego (1215) i Papieża Mikołaja III (1278), potwierdzenie następować powinno tylko po poprzedniém zbadaniu tak wyboru, jak wybranego. Wybrany powinien był osobiście lub przez pełnomocnika stawić się w Rzymie, dla odbycia procesu (Clement. 2 § 5 de Postul. 1, .3), ale sobór trydencki (ses. 22 c. 2; ses. 24. c. 1 de Ref.) zarządził, aby przesyłano dokument urzędowy wyboru nuncjuszowi papiezkiemu, który śledztwo przy pomocy swego audytora przeprowadza i zdaje o tém sprawę Papieżowi. Grzegorz XIV (Const. Onus apostolicae 1 Maji 1592) i Urban VII (Instrukcja z r. 1627 w Bullarzu rzymsk. t. 6 p. 1 p. 73) do tego egzaminu przepisali szczegółowe instrukcje, według których autentyczny raport o każdym wyborze powinien być sformowany i przesłany Stolicy Św. Jeżeli wybór uznany zostanie za kanoniczny, Papież poleca arcybiskupowi, biskupowi lub innemu dygnitarzowi prowincji, do której biskupstwo mające być obsadzoném należy, ażeby dopełnił procesu informacyjnego o zdolności i przymiotach wybranego. Stanowczy proces przeprowadza specjalna kongregacja kardynałów, w której prezydujący kardynał przedstawia stan sprawy, a skoro ten przyjętym zostanie, kollegjum kardynałów na konsystorzu sekretnym głosuje, i jeżeli większość głosów jest przychylną, Papież zatwierdza wybór lub nominację i prekonizuje wybranego, a prekonizację tę ogłasza oddzielną bullą. Potwierdzenia nie odmawia Papież, jeżeli wybór był kanonicznie dopełniony (Cap. 3 X de Elect. 1, 6) i ono to właśnie stanowi zawarcie duchownego zaślubienia wybranego z jego kościołem (C. 4 X de Transl. episc. elec. 1, 7), wybrany, który odtąd nazywa się episcopus promotus, otrzymuje już używanie wszelkich praw, nie wypływających wprost z konsekracji biskupiej, a więc posiada prawo administrowania i jurysdykcji (C. 15 X de Elect. 1, 6), jeżeli używaniu temu nie stoi na przeszkodzie uznanie kapituły. Kto wykonywa juryzdykcję przed otrzymaniem papiezkiego potwierdzenia, traci przez to prawo do godności biskupiej, jakie skutkiem wyboru otrzymał. Formę wyboru i szczegóły o nominacji i postulacji ob. w artyk. Wybór, Nominacja, Postulacja. — VII. Przez konsekrację otrzymuje biskup pełność swej władzy. W początkach odbywała się ona zaraz, albo w trzech pierwszych miesiącach po wyborze, udzielał ją metropolita i wszyscy biskupi prowincji, lub przynajmniej dwaj albo trzej. W wiekach średnich także ją metropolici udzielali, często też udawano się po nią do Rzymu tam ją odbierano. Według teraźniejszej karności, powinna się odbyć w przeciągu trzech miesięcy po zatwierdzeniu (Cn. 2 d. 75; cn. 1 d. 100, Con. Trid. ses. 23 cp. 2 de Ref.), a udzielać ją winien arcybiskup lub biskup przez Papieża delegowany, przy assystencji dwóch biskupów lub infułatów, a w ich braku dwóch prałatów lub innych duchownych (Cn. 1 d. 64; cn. 5 d. 65; cp. unic. de Sacra unctione I 15), o ile można w katedralnym kościele nowego biskupa (Conc. Trid. ses. 23 cp. 2 de Ref.), w święto Apostoła lub w niedzielę (Bened. XIV, Const. In postremo § 16