Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 060.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
53
Bawarja.

fraganjami: w Augsburgu (39 dekanatów), Regensburgu (31 dekanatów) i Passawie (17 dekanatów). Kościelna prowincja bambergska, również datująca od 1818 r., obejmuje arcybiskupstwo bambergskie (20 dekanatów) i biskupstwa: eichstädskie (17 dekanatów), würzburgskie (30 dekanatów) i Spiry (12 dekanatów). Podług konkordatu, król nominuje biskupów i dziekanów kapituły; inne miejsca w kapitule obsadza częściowo Papież, król, biskup i kapituła. Kapituła metropolitalna ma dwie prelatury (dziekan i proboszcz) i 10 kanoników. Kapituły katedralne, oprócz dwóch prelatur, mają 8 kanoników. Przy każdej katedrze jest 6 wikarjuszów. W 8 djecezjach jest 4,214 posad pasterskich, a mianowicie: 2,842 probostw, 1,059 beneficjów, 313 wikarjatów i kapelanji. Na jedną parafję wypada przecięciowo 1,150 wiernych. Księży r. 1861 było 6,899. W każdej djecezji jest seminarjum, a nadto w Monachjum seminarjum wspólne, Georgianum zwane. Na początku 1864 r. wszystkie 9 seminarjów liczyły 417 alumnów. Seminarja mają kurs tylko jednoroczny, tak zwany praktyczny rok studjum teologicznego; kassa państwa tylko dla takich alumnów daje swój zasiłek. Zazwyczaj jednak znajdują się tu klerycy 1 i 2, a nawet 3 kursu teologicznego (odpowiednio do podziału całego wykładu teologji na 3 lub 4 lata). Z wyjątkiem Bambergu, każda djecezja ma nadto małe seminarjum, a Monachjum ma ich dwa: wychowańców wszystkich 808. Filozoficzna i teologiczna zarazem szkoła biskupia, jak tego chce konkordat, jest tylko w Eichstädt. Biskup Spiry tak samo urządzić chciał swoją szkołę, ale zamknęła mu ją policja (1864). Najwyższym urzędem państwowym dla spraw kościelnych było do 1847 r. ministerjum spraw wewnętrznych, używające w części, jako pośredniej władzy, najwyższej rady kościelnej i szkolnej. Memorjały biskupów bawarskich z owych czasów przekonywają, że Kościół cierpiał wiele pod tym zarządem. Obecnie sprawami kościelnemi zarządza oddzielne ministerstwo „dla interesów kościelnych i szkolnych“, zwane zazwyczaj min. wyznań. Ministerstwo to, pospolicie w liberalnych rękach spoczywające, daje się uczuwać Kościołowi boleśnie, osobliwie od czasu przejścia Bawarji w skład nowego cesarstwa Niemieckiego. Klasztory pobierają z kassy państwa rocznie 10,378 flor. Król Ludwik I, jak w ogóle dla Kościoła, tak też w szczególności dla klasztorów robił wiele z prywatnej swojej szkatuły. Kilka klasztorów, na mocy konkordatu, odnowiono, lub na nowo założono. Dziś jest w Bawarji 9 męzkich i 17 żeńskich zakonów. A mianowicie: augustjanie (2 klasztory), benedyktyni (4 opactwa, 2 prioraty, 1 klasztor 1 dom nowicjuszów), których opactwa, poprzednio nie zostające z sobą w żadnym związku, od 1858 roku zostały połączone w jedną kongregację, której statuta Stolica św. zatwierdziła 1861 r.; franciszkanie (16 konwentów, 11 hospicjów); kapucyni (13 konwentów, 6 hospicjów), karmelici (1 klasztor trzewiczkowych i 3 kl. bosych), minoryci (2 kl., 1 hosp.), redemptoryści (7 kl.), bracia miłosierdzia (3 kl.), towarzystwo pustelnicze w djec. regensb. ma 1 kapłana prezydującego i 18 braciszków pustelników (pomiędzy nimi 1 ojciec najstarszy [altvater], 2 assystentów i 1 sekretarz). Wszystkie te zakony liczyły 1865 r., przeszło 1000 zakonników, pomiędzy którymi było 497 księży. Przyrost liczby duchowieństwa zakonnego był w ostatnich latach nie mały, ale większe jeszcze było powiększenie liczby zakonnic: szarytki 1864 r. w 84 domach liczyły siostr 511. Z innych zakonnic znajdują się tu: benedyktynki (2 domy), bry-