czesnych klasztorów najznakomitsze były: Altaich, Mondsee, Chiem, Benedictbeuern, Tegernsee, Schliersee, Wessobrunn, Kremsmünster, etc. Do założenia niektórych klasztorów przyczynił się św. Pirmin. Mabill., Act. III, II, 136 sq. Za klasztorami szły zaraz i szkoły, jak w Chiem. Chunidruta z Anglji, na polecenie św. Bonifacego, zajmowała sią nauczycielstwem w Bawarji. Odbyło się w Bawarji kilka synodów w drugiej półowie VIII w., jak w Aschheim, w Dingolfing i w Neuching, które były zarazem sejmami dla spraw krajowych i na których był obecny Tassilo z panami bawarskimi. R. 799 odbył się synod w Reisbach, pod pierwszym arcybiskupem bawarskim Arno; ustawy tego synodu przyczyniły się wiele do utwierdzenia karności kościelnej. Pertz, Monum., III p. 77. Rudhart., Bayer. Gesch. p. 299. Stosunki ze Stolicą Świętą były coraz częstsze. Św. Bonifacy, będąc w Rzymie r. 738, znalazł tam już pielgrzymów bawarskich; pielgrzymki te mnożyły się odtąd bardzo. Niektórzy Bajoarowie, jak Sturm, uczeń św. Bonifacego, opat z Fuldy, św. Wirgiljusz (ob.), biskup Salzburga, odznaczyli się gorliwością apostolską i poza granicami Bawarji, niosąc światło ewangeliczne pomiędzy Słowian do Karyntji i do niższej Panonji. O Augsburgu ob. t. a. W Konstancji szereg biskupów rozpoczyna się zaraz po r. 550, ale historja nie mówi nam, jaki był udział tak augsburgskich jak konstancjeńskich biskupów w nawracaniu Alemanów pogańskich. Wiadomo tylko, że irlandczyk opat Kolumban (ob.), jego uczeń Gallus (ob.) i ich towarzysze opowiadali Ewangelję poganom i chrześcjanom na brzegach jeziora Zurychskiego i Konstancjeńskiego, ok. r. 610 — 612; że Gallus założył klasztor nazwany od jego imienia St. Gall, który stał się ogniskiem nauki i pobożności dla całych południowych Niemiec. Po śmierci Galla, dwaj jego uczniowie, Mang (ob.) i Teodor, w towarzystwie księdza Tozzo z Augsburga, udali się w strony djecezji augsburgskiej i w okolicach miast Kempten i Füssen prowadzili swe apostolskie prace. Nawrócenie nadreńskiej części Bawarji, a głównie przywrócenie chrześcjanizmu, wytępionego w tychże prowincjach przez Alemanów, wiąże się z historją nawrócenia Franków za Klodoweusza; ponieważ, po pokonaniu Allemanów r. 496, strony te wcielone były do posiadłości frankońskich. Pod panowaniem Klotarjusza II (613 — 628) przywrócono djecezję w Spirze. Pertz t. II. Mabill., Acta SS. saecul. 2, ad ann. 646. Wielkimi dobroczyńcami tej katedry byli królowie: Dagobert I, Sigebert III, Childeryk II, Dagobert II. Za episkopatu Principiusa i Dragoboda założono sławny potem klasztor w Weissenburgu i wiele innych. W Turyngji południowej, przed przybyciem św. Kiliana, znajdujemy ślady chrześcjanizmu, w skutek stosunków jej mieszkańców z Frankami. Gdy pod panowaniem Dagoberta I, księciem Turyngji został Radulf, religja chrześcjańska weszła do rodziny książęcej, przez małżeństwo młodego księcia Hedana I z chrześcjanką Bilihidą, która miała pochodzić ze znakomitej rodziny chrześcjańskiej z Veits-Hochheimu, niedaleko Würzburga. Syn Hedana, książę Gosbert, ożeniony z wdową brata swojego, Gailaną, był jeszcze poganinem równie jak i wszystek lud jego, gdy r. 687 missjonarz irlandzki Kilian, przysłany przez Papieża Konona, przybył do Würzburga, nawrócił tegoż księcia i ochrzcił go, a z nim i część jego ludu. Kilian byłby dalej prowadził swoje dzieło, ale, gdy zwrócił uwagę księcia na nieprawość jego małżeństwa, został przez tegoż potajemnie zabity, razem z towarzyszami, kapłanem Kolonatem i dja-
