strin. Książęta ci obowiązani byli, przez swoich posłów, asystować przy ingresie i przy konsekracji biskupa. Pierwszych 8 biskupów wybierał sam cesarz, jako patron kościoła. Od końca walki o inwestytury do sekularyzacji, wybór należał do kapituły. Pomiędzy biskupami Bambergu, najznamienitszymi byli: Suidger de Mayendorf, który został Papieżem pod imieniem Klemensa II (1047), fundator słynnego opactwa Theres nad Menem; Günther, który udał się na krucjatę 1064 r. i umarł w drodze z powrotem 1065, w Weisenburgu, zwłoki jego sprowadzone do Bambergu i złożone w katedrze; Otton I, z Meranji, odnowiciel katedry, spalonej r. 1081, apostoł Słowian i Wendów, zaliczony w poczet świętych († 30 Czerwca 1139). Reformacja XVI w. i w tej części kościoła katolickiego, jak i gdzie indziej, zostawiła ślady spustoszenia. Biskup Jerzy III († 1522), uwiedziony obietnicami nowatorów, otworzył wrota swej owczarni ich propagandzie. Za jego następcy, Weiganda z Redwitz († 1556), wojna chłopów i na jego wtargnęła terrytorjum: część djecezji wpadła w ręce heretyków i dostała się pod inne panowanie. Biskupi Neithart z Thüngen i Godfryd z Aschhausen, przy pomocy książąt i panów bawarskich, pozyskali na nowo Kościołowi większą część obałamuconego ludu. Wojna trzydziestoletnia oszczędziła miasto i terrytorjum bambergskie. Książe biskup Melchior Otton († 1635) założył w Bambergu, sławny swego czasu uniwersytet, po którym dziś pozostało tylko liceum. W XVIII wieku, najznakomitszymi biskupami byli: Lotarjusz Schönborn († 1720); książę biskup Fryderyk Karol Schönborn, nazwany Fleury'm niemieckim († 1746); Ludwik Erchthal, jeden z najuczeńszych książąt Kościoła. Sekularyzacja nastąpiła w tej djecezji r. 1804, za administracji księcia biskupa Franciszka Busseck i jego synowca i koadjutora Jerzego Karola Fechenbach. Konkordat, zawarty roku 1817 pomiędzy Bawarją i Stolicą Świętą, podniósł Bamberg do arcybiskupstwa.—Katedrę bambergską poświęcił dnia 6 Maja 1012 Jan, patrjarcha akwilejski. Pożar w niedzielę Wielkanocną 1081 zniszczył ten kościoł tak dalece, że zaledwie mury pozostały. Biskup Rupert († 1101) i jego następca Otton święty przywrócili katedrę do dawnej świetności; powtórne jej poświęcenie miało miejsce 3 Kwietnia 1111. Katedra bambergska jest jednym z najwspanialszych pomników byzantyńskiego stylu, jakie powstały w dawnieiszej epoce wieków średnich. R. 1780 kapituła powzięła smutną myśl przerobienia wnętrza tej starożytnej katedry w stylu rokoko na ówczas panującym we Francji; szczęściem, koszta tej przeróbki przeszkodziły wykonaniu tego planu. Stary ten i szacowny pomnik został wszelako, w tej epoce, zeszpecony różnego rodzaju przeróbkami i odnowieniami, tak dalece, że Ludwik, król bawarski, wielki znawca i opiekun sztuki, musiał zarządzić całkowitą restaurację tej świątyni, by ją przywrócić do pierwotnej czystości stylu. Restauracja trwała od 1828 do 1836 r. Trzecie tedy poświęcenie tej katedry odbyło się d. 21 Grud. 1841 (Cf. Beschreibung d. bischöfl. Grabdenkmäler in Dom zu Bamberg, Bamb., 1827. Jaeck, Bamberg wie es war, 1843). Miasto Bamberg liczy 18,629 kat. 1,511 protest, i 600 żydów; ma 4 parafje. Dawny Bamberg był równie bogaty w klasztory i pobożne fundacje, jak i inne miasta cesarstwa; klasztor św. Michała był najsławniejszy (Cf. Andr. Goldmayer, Histor. Beschreibung d. bischöfl. Residenz Bamberg, Nürnb. 1644). Bamberg ma, w swojém liceum, wyższą szkołę teologiczną i bibljotekę bogatą w rękopisma. Archidjecezja na 68
