Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 627.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
621
Baltazar. — Baltus.

cy, piszący o historji babilońskiej: Berosus (ap. Joseph, contra Apion. I 20), Aleksander Polyhistor (ap. Euseb. Chronic. armen. I 45), Abydenus (ibid. I 60), Megasthenes (ap. Euseb. Praep. evang. IX 41), Herodot (Histor. I 188). Podają tylko po Nabuchodonozorze następujących królów w Babilonji: Evilmerodacha (562—560), Neriglissara (560—556), Laborosoarchada (556—555) i Nabonneda v. Labyneta (555—538). Komentatorowie pospolicie tego ostatego mają za biblijnego Baltazara, z powodu, że według wspomnianych historyków, Cyrus zdobył Babilon w nocy, za panowania Nabonneda (Labyneta) i samego Nabonneda zabił (Herodot I 191). Wydawać się jednak może sprzeczność między opowiadaniem Danielowém, a historykami świeckimi pod tym względem, że u Daniela, po Baltazarze następuje Darjusz (ob.), a po nim Cyrus. Tymczasem u Herodota (I. 88) Cyrus zdobywa na Nabonnedzie Babilon. Lecz godzi tę sprzeczność Ksenofont. Według niego bowiem, Cyrus był najprzód wodzem wojsk Cyaxaresa II, króla Medów i Persów, i z nim wojował Assyryjczyków i Babilończyków (Chaldejczyków); wtedy to zdobywał Babilon (za Nabonneda v. Baltazara) nie dla siebie, tylko dla Cyaxaresa (Danielowego Darjusza). Ob. Xenophon. Cyrop. V 3, 1. 5. O tém właśnie zdobyciu mówi Herodot (l. c.). Drugi raz zdobywał Babilon w r. 538, na Cyaxaresie II, już dla siebie, i stał się założycielem monarchji Perskiej. O tém drugiém zdobyciu Daniel nic nie mówi. Lecz jeżeli Nabonned jest Baltazarem, to Danielowe opowiadanie staje w sprzeczności z Berozem. Według Beroza bowiem, Nabonned pobity na otwartém polu, schronił się do Borsippy, następnie poddał się dobrowolnie i otrzymał w zarząd Karamanję. Sprzeczność tę usuwają pomniki klinopiśmienne. Na nich król Nabunit (Nabonnedus u historyków) wzywa opieki bogów dla siebie i dla syna swego Bil-sar-utstsur (Belszatsar). Z tego wnosić można, iż Nabunit, wojując może przez lat kilka z Cyaxaresem II, rządy Babilonu zdał na Baltazara, i dla tego Baltazar u Daniela występuje jako król Babilonu, chociaż właściwie może był tylko przybranym do rządów przez ojca. Ob. G. Rawlinson, The five great monarchies of the ancient world, Lond. 1865 III 615. Cf. Schrader, Die assyrich-babylon. Keilinschr. (Leipz. 1872) s. 128. 136. Imię Baltazara (Beltszatsar) miał sobie nadane Daniel (ob).X. W. K.

Baltus Jan Franciszek, ur. w Metz 1667 r, jezuita, um. jako bibljotekarz w Reims 1743, przeciw Souverain'owi (Platonisme dévoilée, ou Essai touchant le Verbe platonicien, Cologne 1700) napisał obronę Ojców św., obwinionych o platonizm: Défense des SS. Pères accusez de Platonisme (Paris 1711, 2e wyd. w Lyon 1838, p. t. „Pureté du christianisme, ou le christianisme n'a rien emprunté à la philosophie païenne”). W piśmie Jugement des SS. Pères sur la morale de la philos. paï. (Strasb. 1719, 2e wyd. p. t. „Parallèle de la philos. chrét. et de celle de payens.” ibid. 1732) wykazuje, jakie stanowisko zajmowali ojcowie Kościoła, względem moralistów pogańskich. Prócz tego, napisał apologję chrystjanizmu, opartą na proroctwach St. i Now. Testamentu (La religion chret. prouvée par l'accomplissement des prophéties, Paris 1728, 1 v.) i obronę proroctw, (Défense de prophéties de la religion chret. Par. 1747 3 t.) przeciw Grotiusowi i R. Simon'owi. Bezimiennie napisał przeciwko Fontenelowi, na jego historję wyroczni, Réponse à l'histoire des oracles de M. Fontenelle, Strasb. 1707.