Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 622.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
616
Baldwin. — Balicki.

mniemanego tritapostaty, t. j. trzykroć odstępcy, przezwanego Eceboljuszem (nazwisko sofisty, który dla interesu, za Konstantyna W. został chrześcjaninem, za Juljana apostaty wrócił do poganizmu, a po śmierci tego cesarza znów do chrześcjanizmu). Encyklopedja Ersch'a i Gruber'a mówi o nim, że miał charakter dworaka, że jednak, pomimo zmienności, lekkomyślności i skłonności do zwady, nie można mu dowieść żadnego złego czynu, że jako pisarz zasłużył sobie na cześć, że wreszcie jego pisma odznaczają się znajomością historji i prawa i dziś jeszcze posiadają wielką wartość. Niesłusznie też Haas w Fryburskim Kirchen-Lexiconie zostawia na nim hańbiącą pamięć. Inni opowiadają o nim, że 7 razy zmieniał wiarę. Lecz ani jedna apostazja nie jest ściśle dowiedzioną. Wprawdzie, z kilku przywódcami reformacji zostawał w stosunkach przyjaznych, to jednak nie dowodzi, aby wiarę każdego z nich przyjmował. Z życiorysu jego widać, że żyjąc w czasach dysput i kollokwiów, a nie będąc teologiem, ani ugruntowanym w katolickiej wierze, chwiał się w swoich przekonaniach religijnych i na bardzo niebezpiecznych znajdował się drogach, ale ostatecznie, stanowczo wrócił na łono Kościoła katolickiego. Stały zwrot jego do katolicyzmu datuje się od pobytu w Heidelbergu (1560 r.). Dotąd zapewne Baldwin mało się zajmował roztrząsaniem kwestji religijnych; umysł jego więcej był zwróconym do nauki prawa, a co do wyznania, nie wiedział, za którém pójść. Lecz otrzymawszy w r. 1560 zaproszenie od Kassandra, zbadał gruntowniej katolicyzm i przy nim pozostał. Od roku 1562 występuje otwarcie już przeciw protestantyzmowi. Kalwin, myśląc, że Baldwin jest autorem pisma De officio pii... viri..., formalną mu wypowiedział wojnę i napisał Responsio ad virsipellem quemdam mediatorem, qui pacificandi specie rectum Evangelii cursum in Gallia abrumpere molitus est. Baldwin odpowiedział: Ad leges de famosis libellis et de calumniatoribus Commentarius (Paris. 1562), i na drugie jego pismo (Joannis Calvini Responsio ad Balduini convitia), jeszcze w tymże roku napisał: Responsio altera ad Joannem Calvinum (Paris. 1562). W Kalwina obronie stanął Teodor Beza; Baldwin i jemu odpisał: Pro Fr. Balduino Responsio ad Calvinum et Bezam, cum refutatione Calvini de Scriptura et Traditione (Colon. 1564). Aczkolwiek wspomniana Encyklopedja Ersch'a i Gruber'a podaje dosyć pism Baldwina, jednak o tych, któreśmy tu wymienili, milczy. Najlepszym pomnikiem jego nawrócenia jest uczona przedmowa, przy wydaniu S. Optati Milevitani, De schismate Donatistarum, libri VI (Paris 1563; wydanie drugie, z dodatkiem VII księgi, p. t. Delibatio Africanae historiae ecclesiasticae, seu Optati Milev. De schism. Don. ll. VII), gdzie doskonale wystawione podobieństwo donatystów z kalwinistami. Również katolickie przekonania jego widać w Historia Carthaginensis Collationis olim habitae inter Catholicos et Donatistas, ex rerum eccles. commentariis (Paris 1566). Oprócz wspomnianych pism, wydał jeszcze Victoris Uticensis, libri III de Vandalica persecutione (Paris. 1569) i Minucii Felicis, Octavius restitutus (Heidelbergae 1560, ob. Minucjusz). Z okazji wyboru Henryka Walezjusza na tron polski, napisał (1573): Histoire des rois et princes de Pologne (Paris) i Oratio de legatione polonica (tamże). Ob. Doujat, Praenotatt. canonic. l. 5 c. 8; Andres, Del'origine... d'ogni letteratura, p. VI; l. 3, c. 2 Räss, Die Convertiten, II 176.X. W. K.

Balicki Wincenty, rodem z Tarnowa, słynął swego czasu jako kaznodzieja. Wydał we Lwowie, 1835—36, Kazania na wszystkie niedziele