Mowa też jego jest zlewkiem języków wszystkich narodowości tam osiadłych; przeważnie jednak odbija się w niej łacina i słowiańszczyzna (Papłoński, O jęz. mołdawo-wołoskim). Kraj dzieli się na Wołoszczyznę (Vlachia, Blachia), właściwą lub wyższą i Wołoszczyznę niższą, zwaną także Mołdowołoszczyzną, Mołdawją lub Multanami, które to nazwy, razem z Bulgarją, często brane są za jedno. Książęta tych ziem noszą tytuł wojewodów, hospodarów, lub despotów. Rezydencją wojewody wołoskiego jest Bukarest, gdzie też mieszka arcyb. grecki; drugi biskup w Bussowie. Mołdawja, od starych greków Maurovlachia (czarna Wołoszczyzna), przez Turków Carabogdani lub Bogdani zwana (od Bogdana, wojew., który się porcie poddał), ma ludność najrozmaitszego pochodzenia. Stolicą jej m. Jassy, gdzie katedra metropolity greckiego; w m. Radauc, drugi biskup grecki (X. Fr. Siarczyński, Geogr. III 439). Historja księstw tych nie jest jednakową, bo kawałkami rozrywane, w różne dostawały się ręce. Niegdyś podlegały królom bułgarskim, którzy już od VIII w. byli chrześcjanami. Teleryk r. 777, a Bogorys (Michał) 860 ochrzconymi zostali. Znajdujemy dla tego i biskupów w tych stronach, o których starał się Bogorys u ces. Michała III, a i Pap. Mikołaj ich przysłał 867 r. (Spondan. Epit. Ann. Eccl. sub an. 866, 867). Powstał o Bulgarów spór na soborze konstantynopolitańskim IV, 869 r. i odłączyli się od Rzymu (Rayn. a. 1204 n. 34), lecz potém dobrowolnie uznali jego zwierzchnictwo; dlatego r. 1203 król ich Jan (Calo Joannes imperator Bulgarorum et Blachorum) koroną od Papieża ozdobiony, prosił Innocentego III o ustanowienie prymasa Bulgarji i Wołoszczyzny, któryby królów dla tych ziem koronował. Przysłany kard. Leon, legat Stolicy Apost., spełnił życzenia Jana, namaścił go na króla, wyświęcił kilku biskupów i kapłanów (Raynald ad a. 1204 n. 34 sq.). Wkrótce jednak kraje te, pod względem religijnym, od Kościoła katol. oderwane zostają, i przechodzą pod zwierzchnictwo Węgier. Dla tego Grzegorz IX r. 1234 pisał do Beli IV, aby oddał Wołochów pod opiekę biskupa niedawno nawróconych Kumanów (Połowców w Mołdawji) i zalecił mu poświęcić dla nich biskupa, iżby po sakramenta św. nie potrzebowali udawać się do kapłanów, odłączonych od Rzymu (Raynald a. 1234 n. 38). Jeszcze gorliwiej zajął się nimi Innocenty IV, utworzywszy w tych stronach r. 1252 stowarzyszenie missjonarskie, z franciszkanów i dominikanów, pod nazwą braci pielgrzymujących dla Chrystusa (Skrobiszew. Vitae Arch. Halic. et Leop. cap. 9). Ludwik też, król węgierski, wysyłał tu często kapłanów, co wpłynęło na wzrost katolicyzmu w Mołdawji i Wołoszczyznie. Pomimo tego, długo jeszcze nie miały własnego katolickiego biskupa, nawet po wspomnianym liście Grzegorza IX, gdyż danego w nim zlecenia nie spełniono, a świadectwa historyczne i pewne dokumenty, dopiero r. 1370 założenie biskupstwa wołoskiego naznaczają. Wtedy to Lacko (Latitzlaus, Władysław), wojewoda czyli książę Mołdawji, nauczony przez missjonarzy franciszkańskich, Mikołaja de Melsak i Pawła de Swidnic (ze Świdnicy), oraz zachęcony listem Urbana V Pap. (u Rayn. a. 1370 n. 6), porzucił odszczepieństwo i przeszedł do katolicyzmu, co już poprzednio uczyniła macocha jego, wdowa Klara, przesławszy nawet bogate dary do Rzymu, jako znak swej wdzięczności ku Bogu i uległości dla Stolicy św. Książe prosił Papieża o ustanowienie biskupstwa katolickiego, w mieście swém Serecie (Ceret, Czeret), gdzie był już kościół
