Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 598.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
592
Bakkanaryści. — Bakon.

przeniesiono do Este, r. 1800. W tym samym roku kollegjum z Hagenbrunn, które najprzód należało do towarzystwa Serca Jezusowego, założyło dwie kolonje: we Francji i w Anglji. Stowarzyszenie to czyniło postępy i w Hollandji, nie powodziło mu się tylko w Austrji tak dalece, że nawet kollegja w Hagenbrunn i w Pradze musiały się rozwiązać. Baccanari, jakkolwiek mało wykształcony, otrzymał święcenia kapłańskie roku 1800, i przy pomocy pobożnej arcyksiężniczki austrjackiej Marji Anny, siostry cesarza Franciszka II, założył w Rzymie dom (św. Sylwestra na Monte-Cavallo), gdzie zebrało się 30 członków pod regułą św. Ignacego. R. 1803 wielu bakkanarystów z kollegjum angielskiego, hollenderskiego i niemieckiego, przeszło do kollegjów jezuickich w Rossji i wymówili posłuszeństwo swojemu przełożonemu; przykład ten r. 1804 naśladowali ich towarzysze we Francji. W tym samym roku, kiedy zakon jezuitów przywrócono w królestwie Neapolitańskiém, bakkanaryści nowe ponieśli straty, a Pius VII około tegoż czasu rozkazał kapłanom od św. Sylwestra na Monte-Cavallo zdjąć suknie jezuickie, Baccanari sam został przed sąd duchowny wezwany i na dożywotnie więzienie skazany. O przyczynie tego uwięzienia nic nie wiadomo pewnego. Zdaje się, że człowieka tego zgubiła pycha. Sądził on, że na miejsce zakonu Jezusowego postawi towarzystwo równie znakomite. Sądzili tak i inni, i tém się tłumaczy powodzenie Baccanarego, który starał się iść śladami św. Ignacego. Był w nim religijny zapał, była pobożność, ale nie dość silne, by wytrzymały próbę dłuższego czasu. Niezadługo potém wygasło to stowarzyszenie zupełnie, a pozostali po r. 1814 członkowie, prosili o wcielenie ich do zakonu jezuitów, naówczas powszechnie już przywróconego. Ob. Henrion-Fehr, Allgeimeine Gesch. der Mönchsorden t. II; Biedenfeld, Geschichte der Mönchs-und Klösterfrauenorden, Weimar 1839, p. 54; Moroni, Dizionario di erud. st. eccl. t. 50, p. 90.X. M-i.

Bakon Roger, ur. 1214, † 1292 czy 1294 r., anglik, jeden z najznakomitszych pisarzy w wiekach średnich. W Oksfordzie i w Paryżu oddawał się szczególniej naukom przyrodniczym i matematyce; r. 1240 wstąpił do zakonu franciszkanów, prawdopodobnie dla tego, aby się mógł wyłącznie nauce oddać. Będąc franciszkaninem, uczył w uniwersytecie oksfordzkim. Uderzał na niedostatki scholastyki, na zbytnie beztreściowe subtylizowanie, zagrażające wyrodzeniem się w czczy formalizm myślowy. Jako krytyk scholastyki, stoi on obok Jana z Salisbury († 1182 roku), a jako naturalista szedł śladem Gerberta (Papieża Sylwestra II, † 1003) i współczesnego sobie Alberta W. Oprócz języków, łacińskiego, greckiego, hebrajskiego i arabskiego, posiadał B. obszerne wiadomości przyrodnicze. Prawdopodobnie jemu zawdzięczamy wynalazek szkieł powiększających i lunet; rękopis jego, zachowujący się jeszcze w bibljotece oksfordzkiej, przekonywa, że znał on już wadliwość kalendarza juljańskiego i że odpowiednie ku temu planował poprawki. Dla swojej nauki, a szczególnie dla swoich doświadczeń fizycznych, budzących wówczas nadzwyczajny podziw, otrzymał nazwę Doctor mirabilis. Byli i tacy, co go uważali za zostającego w stosunkach ze złemi duchami. Sam, jakkolwiek pod wielu względami czas swój wyprzedził, wszelako hołdował bardzo astrologji. Gwiazdy, jego zdaniem, wywierają stanowczy wpływ na losy ludzi i na wypadki historyczne. Żadnego dzieła nie należało przedsiębrać, bez zasiągnięcia rady astrologa, ponieważ tylko w właściwym czasie, przy