Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 548.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
542
Awarowie. — Awinjon.

starli się na równinach Pannonji, aż do rzeki Enn, która ich oddzielała od Bojoarów. Awarowie więc byli pierwszym powodem do tego, że ludy słowiańskie w jedno wielkie państwo złączyć się nie mogły. Jeszcze przed pokonaniem Gepidów, pogromili Awarowie Czechów i Morawjan i zawzięte boje toczyli z Frankami. Wielki chan Awarów, Bajan, wziąwszy w niewolę króla neustryjskiego Sigiberta, zawarł przymierze z Frankami i zwrócił oręż przeciwko Byzancjum. Cesarz Justyn II kupił pokój wielką summą złota. Od 573 — 587 nie słychać o nowych napadach; za panowania Maurycjusza starcia na nowo się rozpoczęły, a za cesarza Herakljusza, Bajan, wszedłszy w przymierze z królem perskim Kozroesem, napadł na Konstantynopol. Cesarz, zaskoczony przez Awarów w hippodromie, tylko rączości konia, na którego wskoczył, zawdzięczał ocalenie życia. W 619 i 626 Awarowie znowu zagrażali Konstantynopolowi. Tymczasem, w krajach podbitych przez Awarów, zaszły wielkie zmiany. Czesi i Morawjanie, pod dowództwem Samona, wybili się na niepodległość, podobnież i Bulgarowie. U źródeł Drawy wzmógł się żywioł słowiański i Awarowie, ograniczeni do Pannonji i Dacji, nie mogli ku zachodowi się rozpościerać, gdyż z tej strony przedmurzem chrześcjańskiej Europy byli Bojoarowie (Bawarowie). Książę tych ostatnich, Tassilo II, z rodu Agilolfingów, powziął zamiar nawrócenia Awarów, przez zakładanie klasztorów wzdłuż Dunaju i Cissy. Później Tassilo wszedł nawet w przymierze z Awarami, celem pomszczenia na Karolu W. zaboru państwa Longobardzkiego, lecz sprawa ta zakończyła się upadkiem Tassilona, a później poprowadziła do wypraw Karola W. i jego syna Pepina przeciwko Awarom, 791 — 797, w czasie których wielki obóz warowny Awarów, nad brzegami Cissy, został zdobyty. Z krajów odebranych Awarom powstała Wschodnia Marchja (Austrja). Od tego czasu znikają Awarowie ze sceny dziejowej.(Höfler).J. N.

Awinjon, Avignon, Avenio Cavarum. Miasto i jego obwód, formując hrabstwo Awinjońskie czyli Wenesseńskie (comitatus Vindascinus), w Prowancji, należącej poprzednio do hrabiów Tuluzy, w skutek wojny z albigensami, przeszły w posiadanie Papieży, od r. 1274 — 1790. Awinjon był też rezydencją Papieży przez 70 lat z górą. Kiedy rewolucja włączyła je do terrytorjum francuzkiego, r. 1801 Awinjon, jako miasto stołeczne departamentu Vaucluse, obrany został za metropolję, z biskupstwami: Montpellier, Nimes, Valence i Viviers. Stolica biskupia Awinjonu sięga, podług tradycji, 70 r. po Chrystusie; miasto i jego terrytorjum zostało nawrócone do chrześcjaństwa przez św. Martę, siostrę św. Łazarza. Według podania, pierwszym biskupem był tu św. Rufus, uczeń św. Pawła. Liczba biskupów, których imiona zostały zachowane, dochodzi do 85. Sykstus IV erygował r. 1475 w Awinjonie arcybiskupstwo. W obręb tego arcybiskupstwa weszły dawne djecezje: Carpentras, Orange, Vaison, Apt i część biskupstwa Cavaillon. Podzielone jest na 3 archidjakonaty, 4 archipresbyteraty i 22 dekanatów. Dusz liczy 264,000. Kanonicy, z przywileju nadanego przez Klemensa X, noszą ubiór chóralny, podobny do ubioru kardynalskiego, na pamiątkę pobytu Papieży. Seminarjum, liczące około 65 alumnów, zostaje pod kierunkiem sulpicjanów. Djecezja ma 9 probostw pierwszej klassy, 19 drugiej, 139 trzeciej klassy, 131 wikarjuszów i 34 kapelanów. Prócz tego, są tu różnych reguł zakonnicy i zgromadzenia religijne. Sobory. 1 Sobór r. 1080, odprawiony przez Hugona de Die, legata Stolicy Apostolskiej, złożył Acharda, uzurpatora stolicy