i margrabstwo (następnie księstwo, w końcu arcyksięstwo) Austrjackie. Ten ostatni kraj Słowianie nazywali Rakuzkim, od Rakuzów, ludu, który tu kiedyś przemieszkiwał, Niemcy zaś nazywali go Ostreich, Oesterreich, t. j. kraj wschodni dawnego cesarstwa Niemieckiego. Austrja była w końcu X w. w dziedziczném posiadaniu domu Babenbergerów. Do tego przyłączone zostały: w 1156 r. górna Austrja, w 1192 księstwo Styrji, a przed 1246 niektóre części teraźniejszego księstwa Krainy. W tym ostatnim roku (1246) wygasł dom Babenbergerów, a wszystkie jego posiadłości przeszły na Przemysława Otokara II, króla czeskiego. Czechy były już pod koniec X w. potężnem słowiańskiém państwem, w którém rządzili potomkowie Przemysława, z początku z tytułem książąt, później jako królowie. Z Czechami od 1028 została połączona Morawja (poprzednio także silne państwo słowiańskie), a w 1246 r. król Przemysław Otokar II nabył, jak było wyżej powiedziane, w skutek śmierci ostatniego z Babenbergerów Fryderyka II: Austrję, Styrję, Krainę i Karyntję. Węgry z początku należały w półowie do państwa Wielkiej Morawji, w drugiej zaś półowie do królestwa Bułgarskiego. W IX w. od granic Azji przybyli tu Madziarowie, obalili oba te państwa i w 907 dali początek teraźniejszemu królestwu Węgierskiemu, do którego przyłączyli później Siedmiogród i zostawali pod władzą królów z domu Arpada. Kroacja była samoistném słowiańskiém państwem, na południo-zachodzie Węgier, do którego należały: Slawonja i północna Dalmacja. R. 1102 Kroacja połączyła się z Węgrami. Zachodnia część Galicji wchodziła kiedyś w skład Polski; we wschodniej Galicji, w Haliczu, panowali książęta z domu Ruryka. Salzburg był samoistném biskupstwem, a później arcybiskupstwem. Tyrol był podzielony między kilku hrabiów, panów i biskupów, z których pierwsze miejsce zajmowali hrabiowie Meranu, i później nabyli Goerz i Karyntję. Na lagunach morza Adrjatyckiego w V wieku powstała włoska rzeczpospolita Wenecja, która wkrótce wzrosła w potęgę, przez zdobycze w Istrji, Dalmacji i innych wschodnich krajach, głównie zaś przez handel. W pozostałych częściach Lombardji i teraźniejszego Wenecjańskiego panowali drobni książęta, pod zwierzchnictwem cesarzów niemieckich; kwitły tu także liczne miasta, w których rzędzie Medjolan trzymał pierwsze miejsce. Przemysław Otokar II był najpotężniejszym monarchą swego czasu; lecz kiedy cesarz Rudolf I z domu Habsburgskiego obłożył go bannicją, Otokar musiał odstąpić nabyte w 1246 r. kraje i zginął w bitwie na Marchfeld 1278 r. Cesarz Rudolf I oddał w lenność synom swoim Austrję, Styrję i Krainę, hrabiom zaś Tyrolu Karyntję. Tym sposobem dom Habsburgski doszedł do posiadania Austrji, a oprócz tego miał znaczne posiadłości w Szwajcarji, w Alzacji i w Bryzgowji (w teraźniejszém w. ks. Badeńskiém), które później nazywały się austrjackiémi okrainami. Wielu z potomków Rudolfa Habsburgskiego zasiadało na tronie niemieckim i pomnożyło dawne posiadłości, przyłączeniem nowych krajów, a mianowicie: Karyntji (1335 r.), i większej części teraźniejszego Tyrolu (1363 r.); po 1366 r. wszakże odpadły od domu Habsburgskiego rodowe ich majętności w Szwajcarji. W 1382 r. nabyte zostało terrytorjum Trjestu i wiele posiadłości w Krainie, Istrji i Tyrolu. Tymczasem dynastja Arpada wygasła w Węgrzech (1300 r.), a w Czechach dynastja Przemysława (1306 r.), która przez niejaki czas panowała także w Polsce i Węgrzech. W Węgrzech utrzymał się na tronie Karol Robert, z domu Anjou; Czesi zaś wybrali na króla Jana, z do-
