Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 510.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
504
Auran.

rzymskich zwał się Auranitis. Ziemia tu bardzo żyzna, zamieszkała przez Druzów, Chrześcjan i Arabów. Głowném miastem była Bosra, v. Bostra, (dziś Busrah v. Busseyra), dawna rezydencja królów z pokolenia Ezawa (Gen. 36, 33. I Par. 1, 44); zkąd widać, że Edomici aż dotąd sięgali (cf. Isai 34, 6). Oprócz Bosry były i inne kwitnące miasta (Jerem. 49, 13), czego dowodzą i dziś napotykane gruzy dawnych miast, świątyń, pałaców. Auran za ces. Augusta był w posiadaniu niejakiego Zenodora, lecz że ten trudnił się rozbojem, a więcej może w skutek intryg Heroda, August tę ziemię (z Bataneą i Trachonitidą) przyłączył do królestwa herodowego (Josephi Flav. Antiquit. l. 15. c. 13, ed. Colon. 1691). Jeszcze przed Konstantynem W. kwitnął tu chrześcjanizm: Bostra była rezydencją biskupią. Według podania (ap. Fabrici. Salutaris Lux Evang. s. 115) miał w niej być pierwszym bpem Timon, jeden z 72 uczniów P. Jezusa. Orygenes prowadził polemikę z tutejszym bpem Beryllem (Eusebii. Hist. Eccl. l. 6. c. 33), na dwóch arabskich synodach, z których jeden odbył się w Bostra r. 249. (Mansi, Concil. I 787). Nazywa się zaś Bostra Arabum dla tego, że była główném miastem (metropolis) prowincji kościelnej, zwanej Arabią (w tych samych prawie granicach co Auranitis). Biskupa bostreńskiego, Nikomacha, znajdujemy na soborze nicejskim (325 r. Mansi, Concil. II 694), a na sob. efezkim (431 r.) Antjocha, który się tytułuje „Bostrorum Metropolitanus” (ib. IV 1270). Do jego metropolji należały bpstwa: 1) Adraa, v. Adra, v. Adara, nad rz. Hieromax, na drodze z Auran do jez. Genezaret; biblijne Edrai, według 70: Έδραείν, Έδραίν (Num. 21, 33. Deut. 1, 4. 3, 1... Jos. 12, 4. 13, 31), u historyków wojen krzyżowych Adratum, albo civitas Bernardi de Stampis, dziś Draa, ruiny blizko forteczki Mezarib, v. Mizrib. 2) Medaba, Vulg. Madaba (I Mach. 9, 36), miasto niegdyś Moabitów, dane pokoleniu Ruben, lecz odebrane przez Moabitów (Num. 21, 30. Jos. 13, 9. 16. Isai. 15, 2). Na sob. chalcedońskim 451 r. podpisał „Constantinus metropolitanus Bostrorum, et pro-Caiano ep. civit. Medaborum.“ 3) Gerasa, jedno z 10 miast Dekapolu (Plinii, Hist. nat. V 16), nad wschodnią granicą Perei, blisko rz. Jabok (Zerka), dziś Dżerasz. Pierwszy raz bpa tego miasta spotykamy na synodzie w Seleucji r. 369, a ostatni na sob. chalcedońskim 451 r. 4) Philippopolis, dziś Oërman, na połud.-wschód Bostry; pierwszy biskup[1] r. 451 na sob. chalcedońskim. 5) Philadelphia (ob.) także do Dekapolu należąca, dawniejsza stolica Ammonitów (Rabbath-Ammon). Biskup pierwszy na sob. nicejskim 325 r. 6) Neve, dziś Nowa, gruzy, o 5 mil jeogr. od jez. Genezaret, na półn.-wschód, między Bostra i Paneas; pierwszy bp na sob. efezkim 431, ostatni 540 r. 7) Esbus, bibl. Hesebon (70: Έσεβών), miasto niegdyś Moabitów, potem Amorrejczyków, zdobyte przez Mojżesza (Deut. 2, 24. Jos. 13, 17) i oddane Rubenitom, potem Gaditom, a wreszcie Lewitom (Jos. 21, 37. 39. I Par. 6, 81). Odzyskane za królów izraelskich przez Moabitów, potem podbite przez Assyryjczyków (Jerem. 48, 2. 45. Isai. 15, 4. 16, 7...); według niektórych tłumaczy ma być tém samém, co Casphor i Casbon (I Mach. 5, 26. 36), zdobyte przez Judę Machabejczyka. Pierwszy bp

  1. Tu, jak i przy następnych w tym art. miejscach, gdy mówimy „pierwszy biskup“ znaczy, że pierwszy raz spotykany w dziejach.