sztory w Warszawie, Rawie i Ciechanowie. Jan Spytek, wojewoda krakowski, r. 1381 wystawił klasztor w Książu, dokąd augustjanów sprowadził z Krakowa. Oprócz tych, mieli jeszcze augustjanie w Polsce następujące klasztory: w Pilznie, wybudowany w r. 1434; w Reszlu, w Warmji, r. 1451; w Parczowie o 4 mile od Lublina, r. 1447; w Krasnymstawie r. 1503, w Grodnie roku 1503, w Brześciu Litewskim r. 1503, w Eleuzymenie r. 1508, w Podgrodziu r. 1512, w Czerniczewie na Rusi r. 1582, w Żydaczewie r. 1600, w Białukach r. 1605, w Lublinie roku 1624, w Zaturcach na Wołyniu r. 1624, we Lwowie r. 1641, w Kodni niedaleko Berdyczowa, r. 1646; w Założcach r. 1646, w Wilnie r. 1671, w Radomyślu r. 1647, w Białej Cerkwi na Rusi r. 1667, w Witkowie r. 1676, w Radziechowie r. 1699, w Narodyczach r. 1700, w Orchówku r. 1770. Historyczną wiadomość o zakonie augustjanów w Polsce, zebrał Alipi Niedzielski, prowincjał augustjanów i przeor klasztoru warszawskiego, w roku 1817. Ten rękopism znajdował się w klasztorze augustjanów warszawskich (Hist. Kościoła powszechnego przez Ks. Melchjora Bulińskiego, t. IV. p. 282). Szymon Mniszek, prowincjał aug. i kaznodzieja Stefana Batorego, w r. 1585 zaprowadził w Polsce augustjanki, zwane zwykle mantelatkami. Jadwiga Kownaszewska, krakowianka, zbudowała klasztor w Krakowie i pierwsza przyjęła habit. Następny prowincjał Jakób Mojski, r. 1607, przepisał do nich szczegółowe ustawy. Wskutek ukazu Najwyższego o klasztorach rzymsko-katolickich w królestwie Polskiém, z dnia 27 Października (8 Listopada) 1864, i w zastosowaniu przepisów dodatkowych do tego ukazu, ogłoszonych 19 (31) Grudnia 1864 r., zniesione zostały w 1865 r. w królestwie Polskiém następujące klasztory augustjanów: w Warszawie i Rawie, archidjecezji warszawskiej; w Ciechanowie, djecezji płockiej; w Krasnymstawie, djecezji lubelskiej; w Orchówku, djecezji podlaskiej, i w Książu Wielkim, djecezji kielecko-krakowskiej; natomiast utworzono tylko jeden klasztor etatowy, ze znajdującego się w Wieluniu, djecezji kujawsko-kaliskiej. Kościoły po klasztorach zniesionych, do których nie należały parafje, przyłączone zostały przez rząd, jako filjalne, do tych kościołów, w parafji których zostawały i pozostawiono przy nich czasowo zakonników, w charakterze wikarjuszów parafjalnych, na których włożono obowiązek dopomagania duchowieństwu świeckiemu w pracy parafjalnej i utrzymywania stałego nabożeństwa w kościołach poklasztornych, przytém dozwolono im zatrzymać i nosić habit właściwy i zachowywać reguły swojego zakonu. W razie śmierci lub usunięcia zakonników, posady wikarjusza przy kościołach klasztorów zniesionych, władze djecezjalne, stosownie do rozporządzenia rządowego, obsadzają świeckimi kapłanami. W 1872 r. w klasztorze wieluńskim było augustjanów 13. F. M.
Augustjanki podobne przechodziły koleje, jak i Augustjanie, wywodząc także swój początek od św. Augustyna, pod którego siostry. Perpetuy, kierunkiem, żyły dziewice Bogu poświęcone. Aleksander IV, Papież, łącząc w jedno ciało różne kongregacje augustjanów, r. 1256 poddał też i różne klasztory augustjanek pod jedną regułę. Odtąd zakonnice te noszą nazwę augustjanek eremitek. W ubiorze ich zachodziły pewne różnice w różnych stronach, zazwyczaj jednak nosiły suknię czarną i czarny welon, pod którym był drugi welon biały. W niektórych jednak klaszto-
