bu tego rodzaju, fossor (ob.) musiał najprzód wykuć wyżej miejsce puste, pozwalające mu na wykonywanie dalszej roboty i na złożenie trupa w wykutą później urnę. Ponieważ zaś te miejsca puste, wykuwane nad grobami, miały kształt łuku, przeto cały pomnik otrzymał nazwę łukogrobu, arkosolium, nazwę wyłącznie chrześcjańską, bo oznacza ona sposób chowania zmarłych, nieznany zupełnie u pogan. Arkosolia dzieliły się zazwyczaj na kilka przedziałów. Były to groby rodzinne, wspanialsze i kosztowniejsze niż proste loculi (ob.). Bogaci chrześcjanie sporządzali je dla siebie, dla krewnych i przyjaciół (nobis et nostris et amicis), okoliczność zazwyczaj wzmiankowana w napisach, aby potomność wiedziała, że arkosolia nie byby budowane kosztem skarbu kościelnego, lecz kosztem prywatnym; kosztem bowiem kościoła były robione tylko arkosolia dla ciał znakomitszych męczenników i to w kaplicach, w których zbierali się wierni i gdzie grób taki służył zazwyczaj za ołtarz. Arkosolia, przeznaczone dla pospolitych wiernych, mieściły się pospolicie wzdłuż korytarzy katakumbowych. W pustej łukowej przestrzeni, wznoszącej się nad sarkofagiem męczennika, znajdowały się niekiedy loculi, w których chowano zwyczajnych wiernych, pragnących być jak najbliżej ciała świętych: ad sanctos, ad martyres. Z niewłaściwej tej pobożności wynikło właśnie owo chowanie się w arkosoliach nad grobami męczenników. Zdaje się jednak, że przykłady takich pogrzebów nie były wcale znane przed IV w., ponieważ św. Damazy, Papież, który sobie tego honoru wzbraniał: cineres timui sanctos vexare piorum (u Marchi, I monumenti d. arti crist.), czyżby mógł pozwalać na to, co słusznie uważał za profanację? Martigny, Dict. d. antiq. chr.
Arkudjusz Piotr, ur. na. wyspie Korfu, w dziesiątym roku życia przybył do Rzymu, uczył się w kollegjum greckiém, gdzie uzyskawszy stopień doktora filozofji i teologji, wszedł do stanu duchownego. Grzegorz XIV wysłał go do Polski w interesach kościelnych; tu pozyskał sobie względy biskupa włodzimierskiego Pocieja, który, objąwszy w administrację arcyb. lwowskie, przedstawił królowi Ark. na opactwo żydyczyńskie, jakie też mu było dane w administrację. Podług J. Bartoszewicza (Encykl. Org. Więk. II 180) nie Pociej, jak chciał Maciejowski (Piśmien. III 422), ale Arkudjusz jest autorem dzieła: Antiresis, albo apologja przeciwko Krzysztofowi Philaletowi, który niedawno wydał książki.... przeciw książkom o synodzie brzeskim, napisanym w r. 1597 w Wilnie, przez Daniela Lancyckiego, 1600 r. str. 23. Filaletem owym był arjanin Broński, zostający na służbie księcia Bazylego Ostrogskiego, który napisał Apokrysis, rzecz bardzo zjadliwą, na którą powyższa broszurka jest odpowiedzią. Gdy Pociej został metropolitą, zrobił Arkadjusza dziekanem pińskim. Po kilkunastu latach pobytu w Polsce, wrócił do Rzymu, pozyskał sobie względy kardynała Borghese i przy nim pozostawał. Straciwszy władzę w nogach, ostatnie swe lata przepędził w kollegjum greckiém. R. 1633 żył jeszcze; data jego śmierci niewiadoma. Dzieła jego są: De concordia Ecclesiae occidentalis et orientalis in septem sacramentorum administratione. Paris 1672. De purgatorio, utrum detur et an per ignem sit. Rom. 1632; De purgatorio igne, adversus Barlaamum, grece et latine, ibid. 1637. Breviarium rituum et caeremoniarum graecarum; Novum antologium grece; Menologium Grecorum; iussu Basilii mineris, Imper. Const. ante annum 984 conscriptum, latine versum. Tłumaczenie łacińskie Ughelli zamieścił w sześciu tomach swej Italia sacra. Opuscula aurea theologica quorundam cla-
