Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 261.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
251
Anna. — Annaty.

najobfitszy zbiór materjałów znajduje się w dziele Al. hr. Przeździeckiego: „Jagiellonki Polskie w XVI wieku.“ W. Ch.

Annasz, u Józefa Flaw. Ananus, syn niejakiego Seta, wielki kapłan żydowski (Łuk. 3, 2). Do tej godności wyniesiony został przez Kwiryna, rządcę Syrji, w 37 r. po bitwie pod Actium, około 760 po założeniu Rzymu (a zatém w 6 lub 7 r. ery djon.), i sprawował ją aż do 1 roku Tyberjusza, kiedy go nowy rządca Walerjusz Gratus urzędu pozbawił i Izmaela, syna Fabi, na jego miejsce postawił (Jos. Antiq. XVIII, 2, 1). Izmael krótko był wielkim kapłanem; po roku też tylko byli na tym stanowisku dwaj jego następcy: Eleazar, syn Annasza i Szymon, syn Kamitusa. Po nich nastąpił Józef, szwagier Annasza, znany pod imieniem Kaifasza, r. 770 lub 771 po zał. Rzymu (16 lub 17 ery djon.) Kaifasz ten był na arcykapłaństwie aż do 788 lub 789 r. po zał. Rz. (35 e. djon.), przynajmniej Józef nie wspomina przez ten czas o nowém obsadzeniu tego stanowiska, dopiero właśnie w tym roku nowy rządca Vitellius dał mu następcę w osobie Jonatana, syna Annasza. Zgadza się więc zupełnie Nowy Testament z Józefem Flaw. gdy wspomina o Kaifaszu, jako wielkim kapłanie za czasów publicznego wystąpienia Jana Chrzcieiela (Łuk. 3, 2) i za czasów śmierci Jezusa (Mt. 26, 57). Gdy zaś Łukasz, obok Kaifasza, wspomina jeszcze i o Annaszu, jako arcykapłanie, objaśniają niektórzy, że Annasz nosi tu tylko dawniejszy swój tytuł, a wspomnienie dla tego tu ma miejsce, iż posiadał on wówczas wpływ niepospolity (Jan. 18, 13). Inni zaś, opierając się na J. 18, 13. gdzie Kaifasz nazywa się pontifex illius anni, i na Dz. Ap. 4, 6, gdzie Annasz, jako wielki kapłan, wymieniony jest przed Kaifaszem, przypuszczają, z wielkiém prawdopodobieństwem, że Kaifasz, wraz z swoim teściem, za dobrowolną umową zmieniali się rocznie w sprawowaniu najwyższego kapłaństwa (Mayer, Coment. Job. Ev. 2 t. s. 255; Hug., Einleitung 2 t. s. 218). Jako osobliwość przywodzi Józef, że pięciu synów Annasza dostąpiło najwyższego kapłaństwa (Antt. XX, 91, 1). Ostatni z nich, Annasz II, był śmiałym i ruchliwym członkiem stronnictwa saduceuszów (Klotz).N.

Annaty, Annatae. Pod tém nazwiskiem w wiekach średnich znane były opłaty, uiszczane przy otrzymywaniu niektórych beneficjów. Nazwa ta pochodzi od annus — rok, annaty — jakoby roczny dochód. Lecz niezawsze wysokość annaty wyrównywała dochodowi rocznemu z beneficjum, a raczej była to taksa, do oznaczenia której posługiwała ilość rocznego dochodu. Annaty opłacane kurji rzymskiej, tylko półowę rocznego dochodu wynosiły. Były annaty dwojakie: jedne rzymskie, to jest płacone od beneficjów konsystorjalnych, czyli wakujących w kurji rzymskiej, to znaczy takich, które tylko Stolica Apostolska rozdawać mogła i te opłacały się w Rzymie, przed wyexpedjowaniem bulli, beneficjum udzielającej; drugie były miejscowe, to jest płacone biskupom, opatom i innym, od których kollacja beneficjum zależała. Annaty znane są od w. XII, a w XVIII zupełnie wyszły z użycia. S.

(Z prawa prow.). Duchowieństwo polskie, równie jak i innych państw, od najdawniejszych czasów płaciło annaty. Na soborze konstancjen. radzono o annatach, ale tam szło o zniesienie pewnych nadużyć w ich pobieraniu. Byli tam posłowie polscy: arcybiskup gnieźń., biskup poznań. i legaci króla Jagiełły, a nic przeciwko annatom nie rzekli. Rzeczpospolita na nie zezwalała. Sobór bazylej. je zniósł; ale był on nieprawnie ze-