ściom przypisywano też siłę magiczną, osobliwie splunięciu; dla tego też nigdy nie zapominano editae urinae inspuere (Plin. 28, 4). Używane też były pewne wyrazy, jako amulety, przedewszystkiém zaś tak zwane litery efezkie, kiedyś na posągu Djany efezkiej napisane. — Przed chrystjanizmem ustąpiła ciemna noc poganizmu, ale czarna nić kanwy dziejowej nie została przecięta: złe namiętności człowiecze przechowały tradycję złego i w epoce nowej. Kościół występował surowo przeciwko wszystkiemu, co mogło popierać zabobon, wyjaśniał prawdziwe znaczenie sił natury, a do swojej czci publicznej, albo nowe tworzył formy, albo stare ożywiał, boskiem życiem chrystjanizmu. Ale w pierwszych już czasach jego istnienia zdarzali się tacy chrześcjanie, którzy, wyrzekając się poganizmu, nie porzucili pogańskiego życia; ludzie ci, w nowych formach religijnych, jakich ducha zrozumieć nie chcieli, szukali nowego żywiołu dla swego pogańskiego zabobonu. Nieprzyjaciele chrystjanizmu chcą w nim także upatrywać użycie amuletów, ale zdanie takie jest zupełnie fałszywe: Chrześcjańskie znaki: jak krzyż, obraz dobrego pasterza, baranek, gołębica, palma i t. p., są tylko, dla pobożności chrześcjańskiej symbolicznemi, przypomnieniami najważniejszych faktów chrystjanizmu. Gnostycy używali amuletów, ale też byli to w rzeczy samej poganie. Robienie jakichbądź amuletów, Kościół surowemi okładał karami. Tak na synodzie laodycejskim w IV w., na synodzie w Tours za Karola IV. Bliższe szczegóły o tych postanowieniach kościelnych, patrz u Hurtera, Geschichte d. Papst Innocenz III, 4 t. 547. Pamiętać należy, że żadna świętość na ziemi nie jest zabezpieczona od nadużycia, bo wszędzie, obok siewu dobrego, rośnie kąkol, jaki nocną porą sieje nieprzyjaciel. (König). N.
Amulon, właściwiej Amolon (Amolo, Amulo, Amulus, Amularius), arcybiskup lyoński, następca Agobarda (ob.), wyświęcony na tę godność 15 Stycz. 841 r., † ok. r. 852. Napisał Epistol. ad Theobaldum ep. Lingon., przeciwko udającym fałszywe relikwje. Występował także przeciw Goteskalkowi: Ad Gotteschalcum epistola (ed. J. Sirmondus. Paris 1649, powtórzone w J. Sirmondi Opera) i przeciw żydom: Contra Judaeos liber 1 ad Carolum regem Lotharii imperatoris fratrem (wydał Piotr. Franc. Chifflet, przy Fulgentii Ferrandi Opera, Divione 1649 4-o, pod imieniem Rabana). Trzy inne pisma, pod jego imieniem przez J. Sirmonda wydane, o predestynacjanizmie traktujące, uczeni przypisują innym autorom. Cf. Agobard. X. W. K.
Amyot Jakób, ur. 30 Paźd. 1513 r. w Melun, z ubogiej rodziny, był jednym z najznakomitszych i najbardziej wpływowych prałatów Francji w XVI w. Uczył przez l0 lat w Bourges łacińskiej i greckiej literatury, następnie otrzymawszy, od króla Franciszka I, opactwo Bellozane, wysłany został, jako członek ambasady francuzkiej do Wenecji, a ztamtąd r. 1551 na sobór trydencki, celem bronienia zasad gallikanizmu. Długi czas następnie przepędził w Rzymie, oddając się pracom filologicznym, zkąd r. 1558, na rekommendację kardynała Tournon, wezwany został na nauczyciela dwóch synów Henryka II, późniejszych królów Francji: Karola IX i Henryka III. Karol IX, wstąpiwszy na tron, mianował go wielkim jałmużnikiem Francji, biskupem w Auxerre i kuratorem uniwersytetu paryzkiego. Um. 3 Lutego 1593 r., pozyskawszy sobie piękne wspomnienie w literaturze fraucuzkiej, przez klassyczny przekład Plutarcha i inne tego rodzaju prace. A. B.
