Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 183.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
173
Ambroży.

we Florencji i Ferrarze, dokąd sobor był przeniesiony. Jego biegłość w języku greckim, pozwoliła mu wziąść czynny udział w traktowaniu z grekami o połączenie; jemu też poruczono napisanie formuły zgody. Z wielkim żalem Eugenjusza IV, Ambroży um. 1439. Wielu autorów greckich, tak kościelnych jak świeckich, tłumaczył na łacinę, a mianowicie księgi przypisywane św. Djoniz. Areop. de coelesti hierarchia, życie św. Chryzostoma przez Palladjusza, św. Jana Klimaka, różne mowy św. Efrema, Diogenesa Laercjusza i t. d. Prócz tego pisał kronikę Monte Cassino, historję swego czasu, żywoty kilku świętych, wiele mów i traktat De sacramento admirabili Corporis Christi. (Haas).

Ambroży Lombez, tak przezwany od miejsca swojego urodzenia w Langwedocji, nazywał się właściwie Lapeirie, ur. 20 Mar. 1708 r. W 16 r. życia wstąpił do kapucynów, gdzie następnie sprawował obowiązki professora teologji, gwardjana i definitora. Oprócz nauki, jaśniał szczególniej cnotą pokory i umiejętnością kierowania duszami skrupulatów. Zostawił w tej mierze bardzo szacowne dzieło, mianowicie: Traité sur la paix intérieure, in 12°; Sur la joie intérieure; Lettres spirituelles sur la paix intérieure et autres sujcts de piété, 1776, in 12°. Umarł w opinji świętego, 29 Paźdz. 1777 r. Wiele rysów jego życia przypomina św. Franciszka Salezego. (Kerker)X. M-i.

Ambroży (święty) Medjolański, jeden z czterech doktorów Kościoła łacińskiego, pochodził ze znakomitego rodu rzymskiego. Ojciec jego, prefekt pretorjatu Gallji, mieszkał w Trewirze, gdzie urodził się Ambroży, prawdopodobnie ok. r. 340. Chłopcem był jeszcze, gdy umarł mu ojciec. Matka jego wtedy z dziećmi powróciła do Rzymu. Tutaj Ambroży uczył się prawa i, jako niepospolity prawnik, wsławił się rzadką wymową. Około r. 370 cesarz Walentynjan I mianował go rządcą (consularis) Ligurji i Emilji, prowincji medjolańskiej. Ambroży na tym urzędzie potrafił zjednać sobie przywiązanie podwładnych; lecz pan, wyższy nad cesarza, powoływał Ambrożego do swej służby. Auksencjusz, bp medjolański, jeden z przywódców sekty semi-arjanów, która wówczas była bardzo liczną i potężną w tém mieście, um. r. 374. Duchowieństwo z ludem zgromadziło się dla wybrania nowego biskupa. Gdy prawowierni i arjanie nie mogli porozumiéć się z sobą i już orężem rozprawić się mieli, dla przywrócenia spokojności, nadbiegł Ambroży. Nagle dziecię z pośrodka tłumu zawołało: „Ambroży biskup!“ a tłum zgromadzony jednogłośnie powtórzył okrzyk dziecięcia. Ambroży nie był jeszcze ochrzczonym, nie posiadał żadnego wykształcenia teologicznego; miał przecież bardzo wysokie wyobrażenie o godności biskupiej; i dla tego wzbraniał się przyjąć ofiarowany mu urząd, wszelkich używając sposobów, aby się wyzwolić od nalegań Medjolańczyków; lecz tu głos ludu był rzeczywiście głosem Boga i wszelkie wybiegi Ambrożego na nic się nie przydały. Cesarz rad był z tego wyboru i natychmiast go potwierdził; musiał więc Ambroży uledz. Prosił biskupa prawowiernego o chrzest; w ośm dni później był wyświęconym. Jak tylko został biskupem, wszystkie swoje dobra przeznaczył na kościół i wsparcie ubogich, którym później odstąpił także spadek po swym bracie Satyrze. Z ubóstwem łączył życie bardzo umartwione, wiele pracował, mało sypiał, całe dnie pościł aż do wieczora, wyjąwszy niedziele i uroczyste święta. Urząd swój biskupi spełniał z prawdziwą apostolską gorliwością. Każdy miał do niego przystęp wolny; wszystkim udzielał swej rady