wąjących się w tym przedmiocie w Rzymie, był Tomasz Lemos, zmarły w r. 1629. Ob. Echardi, Script. Ord. praed. t. II. (Schrödl). A. B.
Alvarez Emmanuel, zazwyczaj Alwarem u nas zwany, jezuita portugalski, filolog, uczył w Lizbonie i Koimbrze. Um. w Lizbonie 1585. Dzieło jego De institutione grammatica, wydane 1572 w Lizbonie in 4, przyjęte było we wszystkich prawie szkołach jezuickich. Gramatyka ta wiele miała edycji i wiele wywołała sporów z antagonistami zakonu. Jezuici: Kess, Ricardi, Turselin skracali ją, inni pisali do niej objaśnienia. U nas pijarzy zastąpili ją swoją grammatyką, ale inne zakony, osobliwie reformaci, używali jej w swoich szkołach jeszcze na początku bieżącego stulecia.
Alwarez Pelayo (Pelagjusz), hiszpański minoryta, nadworny spowiednik Jana XXII w Avinionie, mianowany przez tegoż Papieża najprzód biskupem w Cora, w Morei, a później przeniesiony na biskupstwo Sylves w Algarbji, um. r. 1349. Był on jednym z najznakomitszych obrońców praw Stolicy Apostolskiej, przeciwko doktrynom Marsyljusza z Padwy i Jana z Paryża, jacy najpierwej na zachodzie poczęli występować z teorją cezaro-papizmu, jak również przeciw doktrynom współczesnych im heretyków, fratycellów i spiritualistów. Napisał też wiele dzieł, jako to: Speculum Regum; Collyrium adversus Haereses; Commentarium in IV libros sententiarum; Sermo coram Joanne XXII; Apologia pro Joanne XXII adversus Marsylium Patav. et Guil. Occamum; Summa de Planctu Ecsiae. W ostatniém tém dziele (Ulm 1474 i Venet. 1560) opłakuje nadużycia, jakie się wkradły do Kościoła, jego poniżenie, jak również przyczyny upadku różnych stanów, i upatruje jedyne na to lekarstwo w podniesieniu władzy papieskiej, którą tak dalece rozszerza, iż chce w niej widzieć źródło wszelkiej władzy doczesnej. Paulin Augustyn Trionfi z Ankony, zmarły w Neapolu r. 1328, pisarz, w księdze swojej De potestate Ecclesiastica rozwija i dalej jeszcze posuwa tę myśl Alvareza. A. B.
Alvernia Piotr de, kanonik wrocławski, wraz z drugim kanonikiem Andrzejem de Verutis, wysłani do Polski przez Jana XXII (1325 r.), aby ją objechali i pobrali świętopietrze, przez czas jakiś nie płacone przez Łokietka, mającego do czynienia z Litwą, Tatarami i Niemcami. Krzyżacy odmówili świętopietrza z Pomorza, zasłaniając się tém, że kraj ten nie podlegał już Polsce. Papiescy delegaci wyklęli ich, zgodnie z Maciejem z Golańczewa, biskupem kujawskim. Krzyżacy za to poczęli pustoszyć majątki biskupie (1327 r.), katedrę włocławską spalili i zburzyli Kowal.
Amadeiści, kongregacja zakonna reguły św. Franciszka, nazwana tak od swego założyciela, portugalczyka Amadeusza (Jana Menez de Sylva), franciszkanina z XIV w. Z czasem połączyła się ta kongregacja z klareninami (ob.). Moroni, Diz. d. erud. stor. eccl. l. 293.
Amadeusz VIII, hrabia, później książe Sabaudji, sławny jest w historji z cnót osobistych, jako też i z tego fałszywego kroku, że przez sobór bazylejski dał się wybrać, pod imieniem Feliksa V, na antypapieża, przeciw prawowitemu Papieżowi Eugenjuszowi IV. Amadeusz ur. 4 Grud. 1383 r., wcześnie okazał zdolności do zarządzania krajem, utwierdził i rozszerzył potęgę swojego domu, w ciężkich czasach sprawował rządy sprawiedliwie i łagodnie, i wielką okazywał gorliwość w sprawach Kościoła. W uznaniu zasług jego, cesarz Zygmunt r. 1416 nadał Sabaudji tytuł księstwa, a r. 1422 cesarz ten nadał Amadeuszowi hrabstwo Genewskie.
