Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 121.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
111
Alanus. — Alba.

są: 1) Commentario in Cant. Canticor. 2) Summa de arte praedicatoria. 3) Sermones XII, różnej treści. 4) Liber de 6 alis Cherubim, częściowo zamieszczany niekiedy w dziełach św. Bonawentury. 5) Summae de Fide Catholica, ll. VI, contra Albignenses, Waldenses, Judaeos et Paganos seu Mahometanos. Z tych Jan Masson ogłosił dwie pierwsze księgi (Opus adversus haereticos, Paris. 1612) i Karol de Visch, z dodaniem początku trzeciej księgi, w Alani Opera moralia etc., Antverp. 1654, a resztę w Bibliotheca Cistercien. (Coloniae, 1656). 6) De planctu naturae, wiersz przeciw sodomji. 7) Anti-Claudianus, sive Encyclopaedia, traktat apologetyczny za Opatrznością, przeciw Klaudjanowi (ob.), w 9 księgach, hexametrem napisany, niekiedy bezimiennie wydawany. 8) Rhythmus de Christi Incarnatione et de fragilitate naturae hum. 9) Parabolae, noszące także tytuł: Doctrinale altum, albo Doctrinale minus, albo Compilatio Proverbiorum; oprócz kilku wydań osobnych, wyszły także przy Matthaei Bonihominis Commentar. 10) Liber sententiarum et dictorum memorabilium. 11) Alia dicta M. Alani. Wszystkie te pisma (oprócz Żywotu św. Bern. i dwóch pierwszych ksiąg Advers. haereticos Valden) wydał K. de Visch (op. cit.). Tamże się znajduje 12) Poenitentiale sive Corrector, różne od tego, o którém wspomina Oudin (s. 1407). Napisał też Alan: 13) Commentarior. in divinationes propheticas Merlini, libri VII, które Galfred Monumetensis wierszem przerobił (ed. Francof. 1608). 14) Rhythmi contra amorem veneris. 15) Dicta de lapide philosophico (in Theatro Chemico Lugd. Bat., 1600). 16) Liber de naturis quorundam animalium, wydany w dziełach Hugona od św. Wiktora (Rothomagi, 1648, t. II); i inne, które w rękopismach są. Wymienione dzieła przedrukował Migne (Patrol, lat. curs. t. 210. Cf. tom 201). Ob. Fabricii, Biblioth. lat. med. t. I. X. W. K.

Alanus, opat teukesburjeński, zak. św. Benedykta, rodem z Anglji; żył w XII w., w klasztorze kantuaryjskim, zkąd wyniesiony został na opata w Tewkesbury (Theoches), † 1201 r. Oprócz Mów i listów zostawił żywot św. Tomasza Kantuar., De vita et exilio Thomae Cantuariensis archiep., które, wraz z innemi żywotami tegoż św. męczennika, było kilkakrotnie wydane, a ostatecznie u Migne, Patrol, lat. curs. t. 190. X. W. K.

Alba, biała suknia długa, zwana inaczej Camisia, albo Tunica talaris, t. j. koszula, albo suknia po kostki. Była to niegdyś szata wspólna, duchownym i świeckim, lecz u świeckich, wedle uwagi św. Hieronima, była całkiem obcisła (tam arcta aut strictis manicis, ut nulla omnino in veste sit ruga). Hegesyp, bliski czasów apostolskich, w Euzebjuszu cezarejskim zaświadcza, że św. Jakób Apostoł, z przydomku brat Pana Jezusa, w lnianej szacie długiej mszę św. odprawiał; w Afryce (jak widać z soboru kartag. 378 r.) biskupi i kapłani nosili ją nawet po za kościołem; we Włoszech do IX w. i niższym nawet klerykom było to wolno. Dziś alba, wyłącznie w kościelnych obrzędach, służy za ubranie biskupom, kapłanom, djakonom i subdjakonom, a właściwie powinna być lniana, biała, od szyi aż do kostek spadająca; na zakończeniu może mieć koronki, hafty lub inne ozdoby, lecz nigdy te ozdoby, jako część dodatkowa, nie powinny być większe niż płótno, część główną ubioru stanowiące; nie wolno też pod koronki podkładać tła czerwonego. S. R. C. 17 Sierp. 1833 r. Przed użyciem, koniecznie powinna być pobenedykowana (Rubr. gen. Miss. p. 2, tit. 1, n. 2, et p. 3, tit. 10, n. 1). Alba przypominać ma ową białą szatę, jaką był Chrystus od Heroda odziany, a zatém czystość i niewinność, która być