Strona:PL Nowe Ateny cz. 1.djvu/236

iący: Dedala Sławnego Mechanika Statuy: Apolloniuſza (nie Apollina) Tripodes, álbo trzy Nogi; Kteſifonta, Metageneſa, Archimedeſa MACHINY; Archimedeſa Machiná, á raczey Cochlea, ktorą dwá razy Egypt wyſuſzony, Teſte Diodorô Siculô. Machina Bartholomei. Bombillæ tákże Wodná: Machina Auguſtana, ná ktorey ieſt wiele kręcąnych miedźianych Wężow, koło wałow ukośnych okręconych, wodę biorących z dołu, á co raz w koryta inne wyżey wylewáiących, á z tych piiąc wodę, znowu w inne podáiących, iáko opiſał Cardanus, y Alexius. Zegáry cudnie inwentowáne: Jáko to Zegar Alfonſa Krolá Aragońſkiego Vita Regis názwany, ktory wybiiáiąc pewne w nocy godźiny, záraz podawał Krolowi Xięgę, y Swiecę do czytania, ráno Pioro y Kałamarz do expedycyi, álbo Miecz do Sądow, do Modlitwy Krucyfix, Kśiąſzkę, Paćiorki, á godźinę obiadu wybiiáiąc, podawał Sztućiec, iáko piſze Panormitanus de Geſtis tego Krolá. MACHINA Gdańſka, ktorą gorę z Przedmieśćia do Miaſtá przenieśli, Teſte Schotto. MACHINY Rzymſskie, od Dominika Fontany Architekta, zá Sixtuſa V. Papieża inwentowane, ktoremi Kolumny z Ziemi do gory bez wielkiey pracy citra jacturam podnieśione, y przenieśione przed Kośćioły lokowáne, sui miraculum, y Architekta dowćip Swiátu opowiadáią. MACHINA Ferdynandea, to ieſt de mandato Ferdynanda III. Cefarza zinwentowana. Tu náleżą MACHINY Wodne, HYDROTECHNICÆ, z głębokośći ná wierzch wyprowadzáiące Wodę, ná Wieżę, do Fontan, ták ku Ludżkiey wygodźie, álbo dla urekreowánia Ludzkiego oká; tákie MACHINY, godne między cudá Swiátá policzenia, we Francyi w Werſallu præſentatur zacnym, y diſtinctis Perſonis, gdźie ad inſtar drzewá, ſame wody wytryſkaiące czynią ulice chłodne, y Szpalery cudne. Godne podźiwienia dwie Fontanny w Rzymie przed Kośćiołem S. Piotrá y ná innych mieyſcách cudowne, naycudownieyſze ná naywyżſzych gorách znayduią ſię, Natura Artifice wyprowadzone. inne ſą MACHINY Hydraulico-Pneumaticæ, álbo Aquatico-Spirituales, aliás Wiátrem ćiągnące, pędzące Machiny Wodę ná wierzech. Wyćiągnąwſzy bowiem powietrze, tákim inſtrumentem, z naczynia Wodnego, (ták dalece żeby go nie nábrało ktorędy inędy owo naczynie) tedy ob metum vácui, te mieyſce bez powietrza będące, záraz Wodá ſobą nápełnia, etiam do gory ſię podnoſząc.
 Tu kładę dla Informacyi Czytelniká názwiſka Greckie y Łaćińſkie niektorych MACHIN, koło ktorych taż MECHANICA PRACTICA bawi ſię, y cudne Swiátu ku wygodźie, lub rekreacyi wyſtáwuie dźiełá; w Cudzych