A nasze szkoły! Kapitalna rzecz ta książka Spencera. Jest to jeden z najprzyjemniejszych umysłów przez ścisłość, jasność, logiczność i objektywizm, z jakim bada i wykłada. Antyteza Ruskina. Jedno ich upodobnia: bezwzględna wiara, z jaką szukają prawdy. Bajeczna logika i mądrość Spencera. — Wszystko to, do czego, obserwując i badając szkołę, doszedłem, wszystko to są ścisłe, konsekwentne, nienaruszalne aksjomaty. Zdaje się jednak, że będę trochę w sprzeczności co do sztuki, o której właśnie zacząłem czytać. Jak jednak powoli rozumna myśl ogarnia ludzkość! Kiedy to napisane, przetłumaczone na mnóstwo języków i nic — nic. Głupota — to wielka siła!
Dla młodego artysty fatalne są warunki życia zakopiańskiego, ten rozkładający ustrój stosunków między ludźmi, którzy po większej części są w stanie tymczasowym, ale jeżeli w sobie się nie wyrobi odporności i nie narzuci wymagań wyższych potrzeb swojego życia tym codziennym, beztreściwym stosunkom, to się wszędzie na nie
