gać miała. Zaiste Heraklides i Ekfant Pitagorejczycy i Nicetas z Syrakuzy podług Cycerona, byli tego zdania: że ziemia w środku świata obraca się. Jakoż mniemali oni: że gwiazdy przez zakrywanie kulą ziemską zachodzą, a przez ustępowanie téjże, wschodzą. To przyjąwszy: wynika druga nie mniejsza o położeniu ziemi wątpliwość, chociaż już prawie wszyscy przyjmują i wierzą, że ziemia jest środkiem świata. Gdyby kto przeczył temu, że ziemia w przestrzeni środek świata zajmuje, a przytém utrzymywał, że odległość która nas przedziela od sfery gwiazd stałych, jest tak wielka, iż jéj niepodobna porównać z nieznaczną i pozorną drogą słońca i innych gwiazd ruchomych, i mniemał, że dlatego biegi planet zmiennemi się wydają, iż te nie do środka ziemi, ale do innego środka się odnoszą; wskazałby przez to podobno rzetelną przyczynę nierówności biegów pozornych. Z tego, że planety raz bliższe, drugi raz odleglejsze od ziemi widzimy, wypływa: że środek ziemi nie jest środkiem ich biegów. Również nie wiadomo: czy ziemia ich biegi, lub czy one bieg ziemi zwiększają lub opóźniają. Nie byłoby nic tak dalece dziwnego, gdyby kto oprócz dziennego obrotu, inny jaki bieg ziemi przyznawał, tojest, że ziemia obraca się nietylko około siebie, ale nadto wielu innym biegom podlega, i że jest jedną z gwiazd ruchomych, jak to miał utrzymywać Filolaus Pitagorejczyk, matematyk tak znakomity, iż dla widzenia go, Platon nie omieszkał udać się do Włoch, jak o tem świadczą pisarze życia Platona. Wielu zaś utrzymywało: że dowodami geometrycznemi okazać można, iż ziemia znajduje się w środku świata, i porównana z ogromem nieba, jest jakby punktem środkowym i że dlatego jest nieruchomą; że w powszechnym obrocie całego świata, środek pozostaje niezmiennym, ciała zaś najbliższe środka, najwolniéj bieg odbywają.
