Strona:PL Mikołaja Kopernika Toruńczyka O obrotach ciał niebieskich ksiąg sześć.djvu/087

Z nieskończoności w jedném oka mgnieniu,
 Powstaje jasna przyrodzenia postać:
  Mów — powiedz, szanowny cieniu,
 Jak wielki moment! drugim Twórcą zostać.

Zdumiony Bóztwa obrazem,
 Kiedy twój umysł stworzenia docieka:
 Objaw to czucie: kiedyś ujrzał razem
  Tryumf Natury, Prawdy i Człowieka.

Nacóż się ludzki dowcip nie ośmieli?
 Nad przyrodzenie wyższa sztuki władza,
 Skraca rozległość, która światy dzieli:
 Ta słońca żary do oka sprowadza,
 Ta pył olbrzymią obdarza postawą:
 Słabe doskonaląc zmysły,
Zda się, że jakąś czarodziejską sprawą
 Postaci rzeczy już od nas zawisły.

Nie miał Kopernik tych ziemskich pomocy:
Zewnętrznéj siły duch nie potrzebuje,
Sam sobie rozjaśniając cienie czarnéj nocy,
 Ciężkie opuszcza więzy, w niebo ulatuje,
I wszedłszy nad zmysłów ścieśnione granice,
 Tam zdobywa nieznane ludziom tajemnice,
Jakby miał wyższość nad śmiertelnych rodem;
 On zaczął — On dokończył to dzieło ogromne,
 To tylko jego myśli stanie się dowodem.

Jako w zuchwałych Tatrach wicher nieużyty,
Silniejszy nad te głazy, nad wieczne granity,
 Codzień i codzień swą wściekłość wywiera;
 I gwałtowném natarciem więzienia rozdziera:
 Każda chwila zniszczenia zostawuje znamię,
  Rozdęta burza górne szczyty łamie,
Prze — walczy — roztrąca — i ciska,
 Z ciągłym łoskotem lecą skał urwiska;
Tak bystrym pędem wiek za wiekiem płynie,
 Rodzą się, moment żyją, nikną pokolenia,
  Ziemia swą postać odmienia:
Ileż dzieł wielkich w niepamięci ginie!
 Lecz, Koperniku! twoja, nasza chwała
 Czasy zwycięży, równie jak świat trwała;