Strona:PL Mikołaja Kopernika Toruńczyka O obrotach ciał niebieskich ksiąg sześć.djvu/046

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

jest na wschód w czasie o 39 min. i 40 sek.; błąd zatém Kopernika wynosi w czasie 20 min. 20 sek. albo w łuku 5° 5’.
W temże miejscu mówi: że Araka leży od Alexandryi na wschód o 10 stopni, co wynosi w czasie 40 minut. Powyższe liczby pokazują, że Araka oddalona jest na wschód od Alexandryi w czasie o 20 minut, 46 sekund, albo w łuku o 5° 11’ 27’’; więc chybia Kopernik w czasie o 19 minut, 14 sekund, albo w łuku o 4° 48’ 33’’.
Tamże mówi, że Araka leży na wschód względem Frauenburga o 25°, albo w czasie o 1 godz. 40 min., gdy rzeczywiście różnica południków dwóch tych miejsc jest, w łuku: 15° 24’ 2“, albo w czasie 1 godz. 1 min. 9 sek.; różni się więc Kopernik o 9° 35’ 58’’, albo w czasie o 38 m. 24 s.
W księdze IV, rozd. 10 mówi: że Rodus leży względem Krakowa bliżej na wschód o 10 minut jak Alexandrya, czyli, że długość geograficzna Rodu względem Krakowa jest 50 minut w czasie. Podług powyższych liczb wypada, iż Rodu-s oddalony jest od Krakowa o 33 minut, 5 sekund w czasie; rożni się więc Kopernik w czasie o 16 minut 55 sekund, albo w łuku o 4° 13’ 45’’.
W księdze IV, rozdziale 14 mówi: że Kraków daléj jest położony na wschód od Rzymu o 5°; rzeczywiście zaś różnica południków dwóch tych miejsc wynosi: 7° 30’ 40“; zatém Kopernik chybia o 2° 30’ 40’’ w łuku, albo o 10 minut 26 sekund w czasie.
W księdze IV rozd. 27 mówi: że Bononia leży na wschód względem Krakowa blizko o 9°. Powyższe położenia pokazują, że ona leży o 9° 0’ 36’’; różni się więc Kopernik tylko o 36“ w łuku, albo o 2,4 sek. w czasie.
(6). Wiersz ułożony przez Tycho-Brahego na pamiątkę otrzymanego narzędzia para taktycznego, przez Kopernika w Frauenburgu zbudowanego, biograf Gassendy, w dziele swojem Zycie Tycho-Brahego, w Hadze w roku 1655 wydanem, na stronnicy 57 umieścił.

w Warszawie, dnia 1 Kwietnia, 1854 roku.



Jan Baranowski.