Przejdź do zawartości

Strona:PL Marks - Pisma pomniejsze 1.pdf/128

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Ekonomiści chcą, aby robotnicy pogodzili się z takiem społeczeństwem. jakie ono jest w obecnym czasie, i jakie było nakreślone i zatwierdzone w ich podręcznikach.
Socyjaliści radzą pozostawić w spokoju stare społeczeństwo, aby lepiej módz wejść do nowego społeczeństwa, jakie oni im przygotowali z taką troskliwością.
Pomimo jednych i drugich, mimo podręczników i utopij, koalicyje nie przestawały ani na chwilę rozwijać się i rosnąć z rozwojem i wzrostem nowożytnego przemysłu. Obecnie stopień do jakiego doszła koabcyja w danym kraju oznacza dokładnie stopień, jaki on zajmuje w hierarchi rynku wszechświata. Anglia, gdzie przemysł doszedł do najwyższego stopnia rozwoju, posiada najobszerniejsze i najlepiej uorganizowane koalicyje.
W Anglii nie zatrzymano się na koalicyjaek częściowych, które miały na celu tylko czasowe bezrobocia i które wraz z niemi znikały. Utworzono koalicyje stałe, trades-unions, które służą robotnikom za szańce obronne w ich walkach z przedsiębiorcami. W obecnym czasie wszystkie te trades-unions’y miejscowe zlały się w jeden „National Association of United Trades“, którego Komitet centralny zasiada w Londynie i który liczy już 80,000 członków.
Tworzenie tych bezrobóć, koalicyje trades-unions’ów postępują jednocześnie z politycznemi walkami robotników, którzy tworzą teraz wielką partyję polityczną, pod nazwaniem Chartystów.
Zwykle pod formą koalicyj mają miejsce pierwsze próby łączenia się robotników między sobą.
Wielki przemysł zgromadza w jednem miejscu masę obcych sobie ludzi. Konkurencyja rozdziela ich ze względu na ich interesy. Ale utrzymanie płacy, ten wspólny interes, jaki mają wzgldem swego przełożonego, łączy ich w jednej myśli oporu, w kalicyje. Zatem koalicyja ma zawsze podwójny cel, a mianowicie zaniechać konkurencyi pomiędzy sobą, aby módz przeciwstawić wspólną konkuręcyję kapitaliście. Jeżeli pierwszym celem oporu było utrzymanie płacy, to w miarę tego, jak kapitaliści w swoją kolej łączyli się w jednej myśli ucisku, koalicyje z początku odosobnione, formowały się potem w grupy; w obec zawsze złączonego kapitału, utrzymanie zjednoczenia staje się dla nich potrzebniejszem niż utrzymaniem płacy. To jest tak prawdziwe, że angielscy ekonomiści są całkiem zdziwieni, widząc jak robotnicy poświęcają znaczną część swej płacy na korzyść asocyjacyj, które w oczach tych ekonomistów były zakładane tylko w celu bronienia płacy roboczej. W tej walce — prawdziwej wojnie domowej — łączą się i rozwijają wszystkie żywioły niezbędne do przyszłej walki. Raz doszedłszy do tego punktu asocyjacyja przybiera charakter polityczny.
Warunki ekonomiczne zamieniły najpierw masy ludności w robotników. Panowanie kapitału stworzyło dla tych mas wspólne warunki bytu, wspólne interesy. Zatem te masy stanowią już klasę w obec kapitału, ale nieświadomą jeszcze samej siebie. W walce której kilka faz zaznaczyliśmy powyżej, masy się łączą i tworzą klasę świadomą siebie. Interesa, jakich bronią, stają się interesami klasy. Ale walka klasy z klasą jest walką polityczną: