Strona:PL Marek Aureliusz - Rozmyślania.djvu/059

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
55
KSIĘGA I

wraca na prostą drogę. I że nikt nie mógł przypuszczać ani na chwilę, iż on patrzy na niego z góry, ale też nikt nie mógłby się odważyć na to, by siebie wyżej stawiać od niego. I wdzięk w całym postępowaniu.

16.[1]  Ojcu — łagodność i niewzruszone trwanie przy sądzie wydanym po dokładnej rozwadze. I obojętność wobec tak zwanych zaszczytów. I pracowitość i wytrwałość. I chętne skłanianie ucha tym, którzy mieli jakiś wniosek pożyteczny dla ogółu. I bezwzględne wymierzanie zasługi każdemu. I doświadczenie, gdzie trzeba nacisku a gdzie sfolgowania. I usunięcie miłości nienaturalnej. I towarzyskość. I pozwalanie przyjaciołom zasiadać z nim zawsze do stołu i nie towarzyszyć mu w podróżach. I okazywanie się jednakim zawsze wobec tych, którzy dla jakiegoś powodu byli nieobecni. Podczas obrad dokładne i cierpliwe badanie każdej sprawy i niezaprzestawanie myślenia o niej pod pierwszym lepszym pozorem. I sztukę utrzymywania przy sobie przyjaciół, nie przykrzenia ich sobie i nie przesadzania ich w miłości. I wystarczanie samemu sobie we wszystkim i umysł pogodny. I umiejętność patrzenia w przyszłość rozumnie i baczenia na okoliczność najdrobniejszą bez przesady. I ukrócenie zwyczaju okrzyków powitalnych i innych oznak pochlebstwa wobec siebie. I baczne czuwanie nad potrzebami państwa i oszczędność w szafowaniu groszem publicznym i obojętność wobec wyrzutów z tego powodu czynionych. I ani strachu zabobonnego przed bogami ani ubiegania się o względy ludzi ani o to, aby się im podobać czy też schlebiać pospólstwu; owszem trzeźwość w każdej sprawie i stałość, zawsze wielki takt i niechętne skłanianie się do jakichkolwiek nowości. Skromne zarazem i chętne używanie darów losu, które się przyczyniają do umilenia ży-

  1. 16. Ojciec, Antoninus Pius, ojciec przybrany. Lorium, posiadłość wiejska, gdzie Antoninus wychowywał się, często bawił i umarł. Lanuvium i Tusculum — małe miejscowości pod Rzymem.