Strona:PL Mantegazza - Rok 3000-ny.pdf/71

społeczeństwie; kto jednak w wyborze swego powołania błądzi nie znajduje się na właściwem miejscu i dlatego należy do nieszczęśliwych“.
 Paweł i Marja, wyraziwszy uprzejmie podziękowanie dyrektorowi udali się do oddziału Handlu i Przemysłu.
 Tutaj przedstawił się im do dyspozycji nowy przewodnik.
 U wejścia wznosi się olbrzymi majestatyczny posąg Wolności, dla zaznaczenia nowego kierunku pracy ludzkiej w r. 3000-ym, a która jednak przed kilku dopiero wiekami wzięła swój początek.
 — Patrz, Marjo — zwrócił się do niej Paweł, — posąg ten przedstawia pięknego niewolnika, który rozerwał swe kajdany; leżą one połamane u stóp jego. Podpiera się na trofeach kół, walców i innych narzędzi. Z drugiej strony powietrzny i wodny statek, wskazują na handel.
 Owe kajdany — to więzy, w których niegdyś handel i przemysł jęczały. Myśl o czasach tych przejmuje mnie dreszczem i czuję głęboką litość dla naszych pradziadów, którzy cierpliwie poddawali się wszelkim formom niewolnictwa.
 Wyobraź sobie, że jeszcze przy końcu 20-go stulecia nie można było przestąpić wielu miast Europy, a żadnego Włoch, nie będąc poddanym brutalnej i nieznośnej rewizji, ze strony nieokrzesanych urzędników celnych, którzy przerzucali twoje kufry i torby podróżne, ażeby się przekonać czy zawierają rzeczy, cłu podlegające. Bo cło ciążyło wówczas na